Wkrótce centrum Katowic zyska nową perłę architektoniczną dzięki rewitalizacji historycznego kwartału kamienic, położonego naprzeciwko dawnego dworca kolejowego. Projekt Kwartał Dworcowa nie tylko przywróci dawnej zabudowie jej dawny blask, lecz także, wprowadzając wiele nowych funkcji, wzbogaci atrakcyjność centrum miasta.

Od wielu lat Katowice systematycznie przekształcają swój krajobraz. Rewitalizacja odgrywa kluczową rolę w rozwoju miasta, a coraz więcej prywatnych inwestorów angażuje się w ten proces. Widzą oni potencjał w zabytkowej, choć wielokrotnie zaniedbanej tkance miejskiej. Przywracają życie historycznym budowlom i tworzą nowe przestrzenie publiczne. Doskonałym tego przykładem jest właśnie rozpoczynający się projekt w samym sercu Katowic – Kwartał Dworcowa.

Nowe oblicze starych kamienic

Przez lata ulica Dworcowa była zaniedbanym obszarem, często wykorzystywanym jedynie jako parking. Budynki wzdłuż ulicy zwracały uwagę pustką oraz zniszczonymi elewacjami. Jednak obecnie ta sytuacja ulega zmianie. Kolejne kamienice przechodzą gruntowne remonty. Niedawno odrestaurowano również dawny dworzec, przywracając mu dawny blask poprzez pieczołowite odnowienie detali elewacji w stylu wiedeńskiej secesji. Dzięki temu ulica Dworcowa przekształciła się w atrakcyjną przestrzeń publiczną, która obecnie pełni rolę reprezentacyjnego placu. Wokół powstają nowe hotele, kawiarnie i restauracje. Miejsce to tętni życiem, oferując mieszkańcom wiele możliwości spędzania czasu. Spektakularnym dopełnieniem metamorfozy ulicy Dworcowej będzie przebudowa kwartału znajdującego się naprzeciwko dawnej stacji kolejowej. Między rokiem 2015 a 2023 katowicka Grupa Epione nabyła 11 kamienic tworzących pierzeję między ulicami Dyrekcyjną i Mielęckiego od różnych instytucji i osób prywatnych. Budynki te zostały wzniesione w latach 70. XIX wieku i pierwotnie pełniły funkcję siedziby dyrekcji kolei oraz jej agendy. W latach 60. XX wieku kompleks został przekształcony na przychodnie kolejowe.

Kupiłem te kamienice, gdyż zauroczyły mnie swoim położeniem, wyglądem i otoczeniem. Nie ukrywam, że towarzyszył temu wątek sentymentalny – niegdyś byłem pracownikiem istniejącej tam Przychodni Lecznictwa Kolejowego, więc często bywałem w tym budynku. Początkowo zamierzałem otworzyć tam przychodnie, ale władze miejskie postanowiły stworzyć z placu dworcowego „miejski salon”, co wpłynęło na zmianę planów – mówi Narcyz Wrześniewski, prezes zarządu Grupy Epione.

Przez dziesięciolecia zabytkowe budynki przy ulicy Dworcowej traciły swoją rangę. Kolejne, doraźne przebudowy pozbawiły istniejącą strukturę miejską jej wystroju i historycznego detalu. Przypadkowe nadbudowy w dużej mierze zatarły pierwotny charakter zabudowy.

Inwestor od kilku lat przygotowuje plany przywrócenia budynkom dawnej świetności i przekształcenia kwartału w atrakcyjny kompleks usługowy.

Zdecydowaliśmy się na wybór starych, niszczejących kamienic jako miejsca inwestycji z kilku powodów. Po pierwsze, widzieliśmy w nich ogromny potencjał do rewitalizacji i przywrócenia ich dawnej świetności. Po drugie, lokalizacja kamienic była dla nas bardzo atrakcyjna – znajdują się one w sercu historycznego centrum miasta. Po trzecie jako firma zobowiązana do zrównoważonego rozwoju chcieliśmy przyczynić się do ochrony dziedzictwa architektonicznego poprzez odrestaurowanie zabytkowych obiektów. Dodatkowo inwestycja w tak unikalne budynki miała potencjał przyciągnięcia uwagi i zainteresowania klientów, co było istotne z perspektywy rozwoju naszej firmy. Wreszcie, wybór kamienic był również podyktowany naszym pragnieniem wniesienia wkładu w odnowienie lokalnej społeczności poprzez stworzenie nowych miejsc pracy i ożywienie tego historycznego obszaru – podkreśla Krystian Szafrański, manager ds. marketingu i rozwoju Grupy Epione.

Na początku 2024 roku inwestycja otrzymała zgodę na rozpoczęcie budowy. Dzięki temu już za kilka miesięcy rozpoczną się prace remontowo-budowlane. Według informacji przekazanych przez Grupę Epione, obecnie trwa przetarg na wybór generalnego wykonawcy prac budowlanych, którego rezultaty mają być znane do końca czerwca.

Z poszanowaniem dla dziedzictwa

Grupa Epione postanowiła nawiązać współpracę z pracownią architektoniczną Konior Studio, która nie tylko projektuje imponujące budynki kultury, ale także aktywnie uczestniczy w projektach miejskich związanych z rewitalizacją historycznej zabudowy. Od ponad dwóch lat głównym architektem projektu jest Tomasz Konior, znany z projektów budynków dedykowanych sztuce dźwięku, w tym słynnego kompleksu NOSPR, w którym znajduje się jedna z najlepszych sal koncertowych na świecie.

Architekci z Konior Studio zgromadzili dostępny materiał archiwalny, na podstawie którego zostanie odtworzony pierwotny charakter historycznych fasad. Planuje się rekonstrukcję bogatych zdobień, w tym zniszczonych gzymsów i balkonów. Nowoczesną nadbudowę zastąpi struktura, która w skali będzie nawiązywać do istniejącej zabudowy. Jej owalny narożnik podkreśli lokalizację niegdyś znajdującej się tam kopuły. Partery kamienic będą bezpośrednio dostępne z poziomu chodnika, gdzie zaplanowano przestronne wejścia do poszczególnych budynków, lokale gastronomiczne i usługowe. W części podziemnej przewidziano parking dla samochodów i rowerów.

Nowe funkcje i usługi w centrum Katowic

Wewnątrz zmodernizowanych kamienic pojawią się nowe przestrzenie, przystosowane do potrzeb lokali usługowych i biurowych. Dołączą do nich dwa hotele należące do portfolio Marriott International: Tribute Portfolio oraz Fairfield by Marriott. Łącznie zapewnią one prawie 250 pokoi dla gości.

Jesteśmy bardzo dumni, że możemy być częścią projektu Kwartał Dworcowa w Katowicach z dwoma obiektami hotelowymi marek Tribute Portfolio oraz Fairfield by Marriott. Dla Fairfield by Marriott będzie to jednocześnie debiut na polskim rynku, na którym obecnie mamy 24 hotele. Cieszymy się, że inwestor, Grupa Epione, zdecydowała się na współpracę z Marriott International – komentuje Janusz Mitulski, Senior Director Central & Eastern Europe, International Hotel Development, Marriott International.

Wszystko wskazuje na to, że Katowice zyskają wysokiej jakości, unikalną przestrzeń powstałą w wyniku rewitalizacji historycznego kwartału. Ambicją twórców Kwartału Dworcowa jest wytyczenie nowych trendów rewitalizacji, wykorzystujących tradycję zwartej zabudowy mieszczańskich kamienic o atrakcyjnej formie i nowoczesnej funkcji.

Zdjęcia: Bartek Barczyk