Oryginalna i rzadko spotykana w uprawach ogrodowych kokorycz jest ciekawą rośliną ozdobną, która nie tylko ubarwia ogród swoimi kolorami, ale i ma w sobie mnóstwo cennych właściwości zdrowotnych. Na całym świecie rośnie aż 530 gatunków, ale w Polsce uprawianych jest ledwie pięć!

Gdzie rośnie kokorycz?

Najlepszą strefą klimatyczną dla rozrostu różnych odmian kokoryczy jest klimat umiarkowany półkuli północnej, chociaż co ciekawe, pojedyncze jej gatunki pojawiają się też w strefie równikowej i okołobiegunowej. Większość z 530 istniejących gatunków można spotkać w środkowej i wschodniej Azji, z czego ponad 350 w Chinach. Sporadycznie pojawia się też w tropikach.

Gdzie rośnie kokorycz w Polsce? Od lat mamy u nas 5 jej odmian i uważane są one za polskie gatunki rodzime

  • Drobna – w żyznych lasach liściastych zachodniej Polskiej
  • Pełna – na nizinach i wyżynach, bardzo popularna i najczęściej spotykana
  • Pusta – często można ją znaleźć w Sudetach i Karpatach
  • Wątła – oblega Pomorze Zachodnie, Wielkopolskę i Nizinę Śląską
  • Żółtawa – dominuje w Pieninach i Beskidzie Sądeckim

Jak wygląda kokorycz?

Najpopularniejsza odmiana kokoryczy i większość jej podgatunków wygląda bardzo podobnie, z drobnymi różnicami co do wzrostu, wytrzymałości klimatycznej i koloru. Są to byliny dwuletnie, rozrastające się z podziemnych bulw.

Liście – rozłożone pierzasto, skrętoległe i co ważne, podzielone wielokrotnie.

Kwiaty – zebrane są u szczytu rośliny w charakterystyczne grona z liściowymi przysadkami. Ich kielich jest lekko ząbkowany, opadający, a korona składa się z 2 tzw. okółków i 2 płatków. Kwiatowe torebki często kojarzą się z tymi, jakie posiada np. konwalia, a co do koloru mają fioletowe, różowe i białe wariacje. Niektóre odmiany są w odcieniu kwiatów bardziej intensywne, inne subtelne, delikatne, wręcz nierzucające się w oczy.

Jak wygląda kokorycz od strony owocu? To typowa torebka dwa razy dłuższa niż szersza, z klapkami, które „pękają” wypuszczając nasiona na ziemię.

Całościowo jest to roślina o wyglądzie bardzo delikatnym, niektórzy twierdzą, że wręcz romantycznym.

Jak wygląda kokorycz pusta?

Popularna w ogrodowej i parkowej uprawie kokorycz pusta wyróżnia się oryginalnymi kwiatami, które od razu zwracają uwagę. Mogą być czerwonawe, białe, kremowe, ale i nietypowo żółte. To właśnie ten gatunek tworzy bardzo gęsty i efektowny kwiatostan, w którym w jednym miejscu zbiera się od dziesięciu do nawet dwudziestu kwiatów. Liście rośliny cechuje typ łodygowy i dwukrotna trójdzielność.

Kiedy kwitnie kokorycz?

Kokorycz jest jedną z tych roślin, które zakwitają bardzo wcześnie. Pierwsze kolorowe kwiaty pojawiają się na niej już w marcu i utrzymują się aż do maja. Oczywiście, różne odmiany mogą mieć okres kwitnienia nieco skrócony lub wydłużony, ale standardem jest właśnie pojawianie się ukwiecenia w marcu, najpóźniej w kwietniu. Wczesny czas jest też częstym powodem wybierania kokoryczy do uprawy ogrodowej, bo dzięki niemu można się szybko cieszyć wiosennymi kolorami kwiatów, kiedy większość roślin wokół wciąż jest jeszcze zielona.

Jak uprawiać kokorycz w ogrodzie?

Podstawy to:

  • Stanowisko półcieniste lub cieniste. Ta roślina nie lubi intensywnie palącego słońca, preferuje za to miejsca chłodne
  • Gleba żyzna, próchnicza, dobrze przepuszczalna i o odczynie lekko kwaśnym. Kluczem do sukcesu w uprawie jest utrzymywanie dobrej wilgotności podłoża latem i lekkie przesuszanie go zimą.
  • Zapewnienie roślinie odpowiedniej ilości przestrzeni – niektóre jej odmiany są ekspansywne i potrzebują swobodnego miejsca do rozwoju. Z powodzeniem sprawdzi się i na wolnej, zacienionej przestrzeni i na skalniakach, między innymi roślinami. Ładnie wygląda również wzdłuż kamiennych murków.
  • Wysoka mrozoodporność kokoryczy sprawia, że nie trzeba jej okrywać na zimę, więc nie ma z nią wiele pracy.

Kokorycz – właściwości lecznicze

Ciekawostką związaną z wpływem tej byliny na nasze zdrowie jest fakt, że zawiera ona tzw. alkaloidy, z których duża część wykorzystywana jest leczniczo. To właśnie dlatego na bazie kokoryczy wytwarza się np. leki przeciwbólowe oraz leki biorąc udział w terapii zalecanej podczas przebiegu choroby Parkinsona. Duże znaczenie zdrowotne ma tu m.in. odmiana kokorycz pusta, która lata temu była stosowana m.in. do wspierania pracy układu nerwowego i pojawiała się w licznych książkach zielarskich. Wpływa ona na uspokojenie, relaksuje, ale i poprawia pamięć oraz zwiększa koncentrację. Dziś jest cennym składnikiem używanym w ziołolecznictwie i medycynie naturalnej.