Przedsięwzięcie związane z otwarciem Dworca Metropolitarnego w Lublinie, będącego kluczowym elementem Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego w stolicy województwa lubelskiego, oficjalnie zakończyło się 12 stycznia 2024 roku. Nowoczesny obiekt, zaprojektowany przez renomowaną pracownię Tremend, stanowi nowy symbol miasta, a jego lokalizacja w centralnej części Lublina sprawia, że pełni funkcję strategicznego węzła komunikacyjnego, łączącego różne formy transportu – miejski, regionalny i ogólnokrajowy.

Dworzec Metropolitarny nie tylko spełnia najnowocześniejsze standardy, ale również wyróżnia się aspektami ekologicznymi, co czyni go jednym z najbardziej ekologicznych tego typu obiektów w Polsce. Projekt ten, zainicjowany w 2021 roku i zakończony zgodnie z planem w 2023 roku, przeszedł pomyślnie wszystkie procedury odbiorów budowlanych, uzyskując ostateczne pozwolenie na użytkowanie.

Podczas konferencji prasowej poprzedzającej uroczyste otwarcie, Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublin, podkreślił, że nowy Dworzec Metropolitarny to nie tylko supernowoczesny obiekt, lecz również energooszczędny, w pełni spełniający wymagania XXI wieku. Jego otwarcie zostało określone jako historyczny moment dla miasta, podkreślając znaczenie inwestycji dla rozwoju infrastruktury komunikacyjnej oraz podniesienie standardów obsługi pasażerów.

Nowoczesny dworzec symbolem miasta

Projekt Tremend obejmuje nie tylko sam Dworzec Metropolitarny, ale także zadaszone perony z przystankami dla komunikacji miejskiej i regionalnej, podziemny parking dla samochodów, miejsca postojowe dla taksówek oraz stojaki dla rowerów. Całość uzupełnia otwarty dla użytkowników dach z zielenią. W ramach przedsięwzięcia dokonano również modernizacji miejskiego placu z otaczającym go terenem zielonym, a także stworzono nowy układ drogowy, mający na celu usprawnienie komunikacji.

Architekci Tremend, pod kierunkiem architektki Magdaleny Federowicz-Boule jako Głównej Projektantki, zaangażowani byli w pełny zakres prac, począwszy od koncepcji, poprzez projekt architektoniczno-budowlany i przetargowy, aż po nadzory autorskie podczas realizacji, zakończonej w grudniu 2023 r. Projekt wyróżnia się przyjaznym dla środowiska podejściem, wykorzystując materiały i technologie ograniczające emisyjność, co czyni go jednym z najbardziej ekologicznych obiektów tego typu w Polsce.

Nowy Dworzec Metropolitarny, położony w centralnej części miasta, musiał nie tylko efektywnie zarządzać ruchem, ale również harmonijnie wpasować się w historyczny kontekst miejsca, znajdując się w sąsiedztwie zabytkowego Dworca PKP Lublin Główny. Projekt Tremend doskonale łączy nowoczesność z poszanowaniem dziedzictwa architektonicznego, prezentując prostą, modernistyczną bryłę, która w kontraście do istniejącego budynku dworca PKP tworzy spójną, a zarazem kontrastującą kompozycję. Ażurowe filary, będące zarówno elementami konstrukcyjnymi, jak i dekoracyjnymi, dodają całości lekkości i charakterystycznego wyrazu architektonicznego, przypominając splątane pnie drzew. Stosowane materiały, takie jak szkło i stal szlachetna, podkreślają elegancję i nowoczesność projektu.

Projekt przyjazny środowisku

Projekt Dworca Metropolitarnego w Lublinie, opracowany przez zespół architektów z pracowni Tremend, stanowi wyjątkowy przykład inwestycji publicznej zgodnej z wartościami architektury zrównoważonej. Przyświecającą ideą projektu jest dążenie do minimalizacji wpływu na środowisko, co stanowi priorytet dla architektów z tej pracowni. Dworzec został zatem zaprojektowany jako jeden z najbardziej ekologicznych obiektów tego typu w Polsce, spełniający najwyższe standardy zrównoważonego rozwoju.

Struktura „pudełko w pudełku” oraz proekologiczne parametry szklanych elewacji mają na celu zminimalizowanie zużycia energii. Materiał budulcowy – beton – został wybrany ze względu na niską emisyjność. Na zewnętrznej części obiektu zajmuje blisko trzysta metrów kwadratowych powierzchni zielony ogród wertykalny. Wykorzystanie systemu wody szarej umożliwia zastosowanie deszczówki do spłukiwania toalet oraz nawadniania terenów zielonych.

Innowacyjne rozwiązania proekologiczne obejmują także wentylację z odzyskiem ciepła, której efektywność wynosi aż 80 procent, oraz naturalne wietrzenie garażu podziemnego poprzez atrium wspierające cyrkulację powietrza. W przestrzeniach dostępnych dla pasażerów zastosowano ogrzewanie i chłodzenie płaszczyznowe zasilane z kaskady pomp ciepła, opartych na 42 odwiertach.

Zadaszenie wiat przystankowych nad 43 stanowiskami autobusowymi wykonane zostało z przezroczystych paneli szklanych, w których zintegrowano ogniwa fotowoltaiczne. Pełnią one podwójną funkcję – ochrony przed słońcem i dostarczania energii potrzebnej do obsługi dworca. Efektywne wykorzystanie energii wspierane jest przez sterowanie układami grzewczymi i wentylacyjnymi, zapewniające indywidualne dostosowywanie temperatur oraz automatyzację czasową.

Projekt uwzględnia także aspekty oświetlenia, ograniczając iluminację budynku i otoczenia, oraz wykorzystuje energooszczędne źródła światła. Dodatkowo, antysmogowe płyty chodnikowe przyczyniają się do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza. W ten sposób Dworzec Metropolitarny w Lublinie stanowi harmonijne połączenie funkcjonalności z troską o środowisko, będąc pionierskim projektem architektonicznym z myślą o zrównoważonym rozwoju.

Uznanie na arenie międzynarodowej

Projekt pracowni Tremend, jeszcze przed oficjalnym oddaniem do użytku, zyskał uznanie zarówno w Polsce, jak i na arenie międzynarodowej, ciesząc się zasłużoną uwagą społeczności architektów. W 2019 roku Dworzec Metropolitarny znalazł się w prestiżowej grupie nominowanych do nagrody World Building of The Year w kategorii Infrastruktura, przyznawanej podczas World Architecture Festival. Rok później, w 2020 roku, projekt zdobył prestiżową nagrodę Real Estate Impactor, wręczaną przez redakcję dziennika „Rzeczpospolita” za Innowacyjne Podejście do Projektowania Przestrzeni. Kolejne wyróżnienie nadeszło w 2022 roku, kiedy Dworzec Metropolitarny został uhonorowany w konkursie PLGBC Green Building Awards w kategorii Najlepszy Projekt Ekologiczny. Te prestiżowe wyróżnienia potwierdzają nie tylko kreatywność i innowacyjność projektu, ale również jego zgodność z najwyższymi standardami w dziedzinie architektury i zrównoważonego rozwoju.

Informacje o projekcie:

Nazwa: Dworzec Metropolitarny / Zintegrowane Centrum Komunikacji
Lokalizacja: Lublin, Polska
Klient: Urząd Miasta Lublin
Architekt: Pracownia Tremend
Projekt: 2016
Realizacja: 2021-2023