W poszukiwaniu pomysłu na odświeżenie wyglądu przedpokoju lub nadanie mu zupełnie nowego charakteru, warto pomyśleć o boazerii. Nie mówimy tu oczywiście o PRL-owskich reliktach, których pozbywaliśmy się z domów kilkadziesiąt lat temu, a o zupełnie nowych inspiracjach, które coraz śmielej wkraczają do mody wnętrzarskiej i robią tu prawdziwą furorę. Biała boazeria rozświetlająca wąskie przedpokoje, szara, wprowadzająca do nich nutę nowoczesności – to jest trendy!

Co to jest boazeria?

Boazeria, z francuskiego „boiserie” od „bois” – „drewno, drzewo” to nic innego jak specjalna, drewniana okładzina ścian stanowiąca z jednej strony ich dekorację, a z drugiej podnosząca walory izolacyjne pomieszczenia. Drewno, zależnie od wybranego rodzaju desek, ich dekoracyjności, koloru i formy może wnętrze ożywić, dodać mu wrażenia przestrzenności, rozjaśnić lub wręcz przeciwnie – przytłumić i optycznie zmniejszyć. Drewniane deski montowane na ścianach mają też duże znaczenie dla ochrony ścian przed uszkodzeniami wynikającymi z ich codziennego użytkowania oraz dla poprawy akustyki wnętrza i utrzymania lepszej temperatury w środku pomieszczenia.

Boazerię można stosować zarówno na całość ścian np. w przedpokoju, kuchni czy salonie, jak i jako fragmentaryczną ozdobę umieszczaną np. na jednej ścianie lub jej części, otaczając resztę odpowiednio dobranymi farbami. Możliwości jest tutaj mnóstwo!

Boazeria kiedyś i dziś

Choć w Polsce boazeria kojarzy się przede wszystkim z okresem PRL-u, w którym to była powszechnie stosowaną formą dekorowania ścian, to ma ona o wiele dłuższą historię! W Europie była znana już w XIII wieku i chętnie wykorzystywana zarówno w epoce gotyku, renesansu, jak i klasycyzmu. Co ciekawe, wówczas jej główną rolą nie była poprawa atrakcyjności wizualnej wnętrza, a polepszenie jego izolacji. W zimnych mieszkaniach i domach, ułożone na ścianach drewniane deski dodatkowo ocieplały przestrzeń i umożliwiały dłuższe cieszenie się z panującej w środku temperatury.  Dopiero XV wiek przyniósł wprowadzanie do drewnianych desek ściennych większej liczby elementów dekoracyjnych i to właśnie wtedy zaczęto dostrzegać nie tylko praktyczne, ale i estetyczne zalety boazerii. 

Współcześnie boazeria znów ewoluowała: deski ścienne są cieńsze i produkowane tak, by maksymalnie podkreślać naturalne walory drewna. Do tego boazeria nie jest już wyłącznie drewniana, ale i PCV, MDF czy korkowa. Deski wytwarzane są z drewna litego, sklejki, a nawet płyt o specjalistycznym profilowaniu.

Boazeria – rodzaje

Wśród wielu wariacji na temat boazerii wyróżnić dziś można kilka jej podstawowych rodzajów. Każdy z nich może być stosowany w tym samym typie wnętrza, ale z racji na grubość czy wizualną formę, dobrze jest dobrać do przestrzeni taki typ, który najlepiej się w niej sprawdzi.

Boazeria – rodzaje:

  • Klasyczna boazeria drewniana – najpopularniejsza. Zwykle wykonywana z drewna egzotycznego, które ma wysokie parametry odporności, trwałości i nie odkształca się np. pod wpływem wilgoci
  • Boazeria korkowa – ekologiczna, z wybitną zaletą tłumienia dźwięków dochodzących „z” i „do” pomieszczenia. Jej właściwości wyciszające idealnie sprawdzają się np. w blokach o cienkich ścianach
  • Nowoczesna boazeria PCV – lekka i wysoce odporna na odkształcenie. W przeciwieństwie do cały czas „pracującego” drewna, nie zmienia ona swojej formy
  • Boazeria MDF – tworzona z płyt pokrywanych dekoracyjnymi foliami, dzięki którym całość stanowi rewelacyjną ochronę przed wilgocią i osiadaniem na panelach zabrudzeń
  • Stylowa boazeria angielska – elegancka, stosowana zwykle we wnętrzach klasycznych, w których utrzymuje spójną aranżację całości. W oryginalne wykorzystywana była do ocieplania ścian w chłodnych i skłonnych do ulegania zawilgoceniom domach brytyjskich.
  • Boazeria fornirowana – zestaw cienkich płyt lub paneli, który przykleja się do ściany bez potrzeby wiercenia. Idealna do małych przestrzeni, w których każdy wolny centymetr ma znaczenie.
  • Laminowane panele podłogowe – dawniej tylko na podłogi, ale dziś coraz częściej kładzie się na ściany.

Nowoczesna boazeria w przedpokoju – jaki kolor wybrać?

Dostępność wielu rodzajów boazerii ułatwia jej wybór do wnętrz domowych, natomiast jak się okazuje, o wiele trudniej niż o typie okładziny drewnianej, jest nam zadecydować o jej kolorze. Jaki odcień powinna mieć we wnętrzu wąskim, żeby go dodatkowo nie stłumić? Wiele zależy tutaj od własnego gustu, ale przeglądając propozycje architektów i aranżatorów wnętrz, łatwo zauważyć można aktualne, kolorystyczne trendy. Należą do nich:

  • Szara boazeria – ultranowoczesna i przyciągająca uwagę w zestawieniu np. z drewnianymi meblami o ciepłej, klimatycznej barwie. Szarości w boazerii wprowadzają do wnętrz dużo nowoczesności, atrakcyjnej stylistyki i swoistego, wielkomiejskiego looku. Szara boazeria dobrze zestawia się z kolorami drewna, ale i pastelami, barwami neonowymi czy stalą i wykończeniami chromowanymi. Tym samym jej zastosowanie może w atrakcyjny sposób podkreślić wygląd każdego pomieszczenia.
  • Biała boazeria – to hit do pomieszczeń, które są bardzo wąskie, ciemne i po prostu wymagają doświetlenia. Pomalowane na biało drewno nie tylko doda przedpokojom ładnego wyglądu, ale i zdecydowanie je powiększy – nie w centymetrach, a we wrażeniu, jakie będą robić! Modna biała boazeria – drewniana, PCV, MDF, korkowa zastosowana może być w hallu długim, szerokim ale przede wszystkim tym, do którego nie dociera naturalne światło. To właśnie biel wydobędzie z takiej powierzchni najciekawszy efekt.

Czym pomalować boazerię na biało?

Jeśli znajdująca się w pomieszczeniu, stara boazeria ma być pomalowana na biało, należy do tego zastosować odpowiednie farby. Idealnie sprawdzą się farby kredowe, mające świetną przyczepność do drewna. Ważne: przed ich zastosowaniem należy stare deski dokładnie wyszorować, odtłuścić i jeśli to możliwe – zeszlifować (np. papierem ściernym). Takie przygotowanie ściany sprawi, że wybrana, biała farba kredowa doskonale będzie do desek przylegać. Zalecane malowanie: przynajmniej dwukrotne. Malowanie na biało można też wykonać białą bejcą, co pozwoli na zachowanie widocznego układu słojów drewna, czyniąc całość bardzo naturalną!

Ciekawym rozwiązaniem jest również wybielanie boazerii, które pozwala przywrócić jej dawną świetlistość lub rozjaśnić bieżący kolor. Wybielanie można wykonać z użyciem specjalnej emalii akrylowej do drewna.

Ile kosztuje boazeria metr kwadratowy?

Cena położenia metra kwadratowego boazerii będzie bardzo różna, zależnie od tego z czego została ona wykonana i jakie dodatkowe detale będzie musiał wykonać fachowiec. O cenie decyduje typ materiału (drewno, PCV, MDF, korek) oraz układ desek i jego skomplikowanie. Standardowo należy się tu liczyć z kosztem od około 30 zł za metr kwadratowy przy najprostszych i najtańszych deskach boazeryjnych (sosna), przez 60  do nawet 150 zł przy boazerii z dębu czy jesionu.

Dodatkowym kosztem może stać się wykończenie listwą sufity czy konieczność docinania desek przy bardzo specyficznych, nierównych ścianach.

Jak zrobić boazerię samemu?

Przeliczając koszty kupna boazerii i jej położenia, możemy dojść do wniosku, że jej samodzielne wykonanie będzie tańsze i lepiej się opłaci. Tak rzeczywiście jest pod warunkiem, że posiadamy nieco manualnych umiejętności, a praca z wkrętarką, piłą i drewnem (lub materiałami typu MDF, PCV czy korek) nie jest nam obca. Jak zrobić boazerię samemu?

Przygotowanie materiałów:

  • Deski boazeryjne – kupimy je bez problemu w sklepach budowlanych i w internecie. Tu zwróćmy uwagę na to, czy mają być one klasycznym drewnem, czy może lepiej sprawdzą się te w PCV, MDF lub korku. Deski możemy też zamówić u stolarza czy w tartaku – wówczas będą wymagały oszlifowania, tak, by nie odstawały z nich żadne drzazgi.
  • Listwy wykończeniowe – do podsufitki, podłogi, obrzeży ścian i łączników. Profile konieczne!
  • Narzędzia: piła do przycinania desek, młotek, wiertarko-wkrętarka, śruby, gwoździe i inne elementy mocowania lub po prostu klej – odpowiedni do łączenia desek ze ścianą! Konieczna będzie też poziomica, miarka, ołówek, papier ścierny.

Przygotowanie ściany pod boazerię:

Przed rozpoczęciem prac należy przemyśleć kwestię montażu gniazdek elektrycznych. Czy mają być podtynkowe czy natynkowe? Zależnie od decyzji w deskach trzeba będzie uwzględnić odpowiednie dla nich otwory. Dodatkowo, jeśli przy ścianie biegną rurki grzewcze czy instalacyjne, o nich także trzeba będzie pomyśleć wcześniej. Jak mają być zabudowane i czy? Podobnie kwestię zabudowy planujemy dla założonych na ścianie urządzeń (klimatyzator, bojler, inne).

Wykonanie:

Dla wygody zaleca się uprzednie docięcie wszystkich desek, jakie wykorzystamy później na ścianie, ale bez ich mocowania. Przycinamy, malujemy i dopiero na samym końcu, gdy mamy już gotowe wszystkie elementy – kleimy lub wkręcamy. Ewentualne szczeliny powstałe po przymocowaniu desek można uzupełnić akrylem malarskim lub szpachlowym.