Muzeum Mazowieckie w Płocku, ul. Kolegialna 6

7 listopada – 31 grudnia

Wernisaż – 7 listopada, godz. 17.00

Wystawa „Pochwała szczęśliwego przypadku” stanowi kontynuację projektu „Opowieści. Świat jest bardziej skomplikowany niż nasze prawy o nim,” którego inicjatorem jest Muzeum Mazowieckie w Płocku, we współpracy z Centrum Sztuki Współczesnej Konstbanken w norweskim Hamar. Ta multimedialna wystawa, która odbywa się po Międzynarodowym Festiwalu Sztuk Performatywnych i wystawie rzemiosła norweskiego „Ręcznie robione opowieści,” skupia się na sztuce duchownych patronów projektu – Franciszki i Stefana Themersonów, pionierów filmu artystycznego, zaliczanych do czołówki europejskiej awangardy lat 30. i 40. ubiegłego wieku.

Na wystawie zaprezentowane zostaną prace stworzone specjalnie na potrzeby projektu „Opowieści” przez artystów takich jak Victoria Davis (Szymańska), Grzegorz Rogala i Joanna Krzysztoń. Te prace nawiązują zarówno do twórczości Themersonów, zarówno poprzez medium obrazu ruchomego, jak i poprzez treść przekazywaną przez te prace.

„Pochwała przypadku” to pojęcie wprowadzone przez Stefana Themersona w jego eseju „O potrzebie tworzenia widzeń.” Na wystawie w Muzeum Mazowieckim, przypadkowość wspomagana przez sztuczną inteligencję będzie konstruować rzeczywistość iluzoryczną, lecz prawdopodobną, jak to jest prezentowane w instalacjach Grzegorza Rogali. Przypadkowo odnalezione materiały filmowe tworzą nieznane odniesienia, co zostanie ukazane w instalacji Wiktorii Sary Davis. Przykładem tego jest historia początkującego filmowca, który przypadkowo trafił do domu nieznanych mu artystów w Londynie prawie pięćdziesiąt lat temu, co zostanie przedstawione w eseju dokumentalnym Tomasza Poboga-Malinowskiego.

Tytuł wystawy odnosi się również do jej interaktywnego charakteru. Obecność widza w sposób nieprzewidywalny i przypadkowy wywołuje obrazy i dźwięki, co tworzy nieprawdopodobne sytuacje.

Wspólnie pracujemy na rzecz Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej.

W ramach wystawy będzie można podziwiać prace takie jak:

  • „Para” – interaktywna instalacja audiowizualna poświęcona Themersonom (G. Rogala)
  • „Ich dwoje” – interaktywna instalacja wizualna (Rogala/Krzysztoń)
  • „Palimpsest” – interaktywna instalacja wizualna (Rogala/Krzysztoń)
  • Instalacja Wiktorii Sary Davis – sześcioekranowy krąg projekcji inspirowanych odnalezionymi fragmentami filmu dokumentalnego sprzed 13 lat 'Themerson&Themerson.’
  • Esej dokumentalny Tomasza Poboga-Malinowskiego „Stefan i Franciszka,” któremu towarzyszyć będą materiały audiowizualne.

W trakcie wystawy zostaną także zaprezentowane artystyczne filmy animowane norweskiej animatorki Anity Killi (Troll Studio) oraz filmy dla dzieci wyprodukowane przez Serafinski Studio (Warszawa, producent Małgorzata Serafińska-Bosek), takie jak seriale „Agatka” i „Szmatkowe Królestwo.” Ten ostatni serial został jako jedyny polski film animowany zakwalifikowany do konkursu tegorocznej edycji najważniejszego międzynarodowego festiwalu filmów animowanych w Annecy (Francja). Kuratorką wystawy jest Małgorzata Sady.

Artyści zaprezentowani na wystawie:

Grzegorz Rogala

W latach 1976-1981 studiował na wydziale operatorskim PWSFTv i T w Łodzi. Od 1988 prowadzi „Studio Rogala”, zajmujące się produkcją i postprodukcją filmową. Zrealizował bądź brał udział w realizacji ok. 800 projektów filmowych i reklamowych. Doktorat na wydziale Intermediów Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Od 10 lat zajmuje się czynnie filmem artystycznym, fotografią i sztuką interaktywną. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Gdańsku, jak również w kolekcjach prywatnych we Francji, Nowej Zelandii, Niemczech, Holandii, Polsce. Od 2007 prowadzi razem z Joanną Krzysztoń i Józefem Piwkowskim, galerię 2b+r w Warszawie. Ma na swoim koncie ponad 40 wystaw zbiorowych i indywidualnych w kraju i zagranicą. Od 2011 roku wykładowca na wydziale grafiki WIT w Warszawie. Mieszka i pracuje w Warszawie.

Joanna Krzysztoń

Otrzymała dyplom z wyróżnieniem w roku 1978 na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie ( prac. Prof. J. Tarasina). W latach 1978-1981 była członkiem eksperymentalnego warszawskiego teatru ,,Akademia Ruchu”. Od 1995 roku współpracowała jako stylistka z różnymi pismami poświęconymi urządzaniu wnętrz. W roku 2007 otrzymała stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współprowadzi galerię 2b+r na ul. Bukowińskiej 22 w Warszawie. Uprawia malarstwo oraz jego formy multimedialne. Jest autorką ponad 20 wystaw indywidualnych. Brała udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w kraju i zagranicą. 

Victoria Sara Davis

Victoria Sara Davis, wcześniej tworząca pod nazwiskiem Wiktoria Szymańska, jest członkinią Europejskiej Akademii Filmowej, reżyserką, scenarzystką, producentką filmową i artystką wizualną. Była nominowana przez Brytyjską Akademię Filmową. Jej filmy pokazywane są na prestiżowych festiwalach i regularnie nagradzane.

Mieszka w Londynie i Berlinie, ale jej filmy są produkowane na skalę międzynarodową i kręcone w wielokulturowych kontekstach. Jej debiut dokumentalny to „Themerson&Themerson”.

Anita Killi

Norweska reżyserka i animatorka filmowa. Studiowała w National College of Art and Design oraz w MRDH District College. Ukończyła Wydział Animacji w 1996 roku. Założyła własne studio animacji Trollfilm AS. Jej film „Cierniowy żywopłot” otrzymał wiele międzynarodowych nagród.

Małgorzata Bosek-Serafińska

Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych (Wydział Malarstwa). W 1995 ukończyła kurs animacji w Studio Miniatur Filmowych. Przez kilka lat godziła pracę najemnego animatora  z własną twórczością plastyczną. Te dwie ścieżki spotkały się w jej debiucie filmowym „Dokumanimo”. Miała osiem wystaw indywidualnych prezentujących kolaże, tkaniny oraz zbiory artystyczne m.in. rozrastającą się pracę „Zbiór guzików znalezionych na ulicy”. Brała udział w kilkunastu wystawach zbiorowych. W 2009 roku założyła studio filmowe ANIMASO. W roku 2011 otrzymała stypendium Ministerstwa Kultury dotyczące projektu filmu DWA ŻYWIOŁY. Pracowała w komisji selekcyjnej festiwalu Animator 2012. Od roku 2017 prowadzi Serafiński Studio.

Małgorzata Sady

Pisze i mówi o filmie, sztuce i literaturze, tłumaczy, fotografuje, maluje, tworzy przestrzenie dźwiękowe. Pracuje przy realizacji filmów dokumentalnych i animowanych. Wykłada w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie. Od końca lat 70 jako kuratorka, tłumaczka i autorka projektów artystycznych współpracuje z centrami sztuki, studiami filmowymi, uczelniami, festiwalami teatralnymi, sztuki performance i filmowymi w Polsce i na wszystkich kontynentach. Autorka licznych przekładów z dziedziny sztuki współczesnej, literatury, filozofii, historii (Wittgenstein, Russell, Themerson, Czechowicz, Poświatowska i in). Dwukrotna stypendystka MKiDN. Kuratorka stałej wystawy Themersonów w Muzeum Mazowieckim. W prowadzonej przez nią oficynie „Gaberbocchus w Polsce” od roku 2002 wydaje Utwory rozrzucone Themersonów. Współpracuje z Festiwalem Themersonów w Płocku od początku jego istnienia. Twórczość tej niezwykłej pary artystów była tematem wielu jej wykładów, prezentacji, wystaw i publikacji w Polsce, Japonii, Izraelu, Białorusi, Szwajcarii, Ukrainie, Litwie, Australii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji i in. Obecnie jest w trakcie realizacji rocznego projektu finansowanego przez Program Kultura – fundusze EOG, inspirowanego twórczością Themersonów i kończy pracę nad biografią Franciszki i Stefana, z którymi łączyła ją przyjaźń przez 10 ostatnich lat ich życia.

Środki na realizację projektu pochodzą z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) 2014 – 2021 w ramach Programu Kultura oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.