Jeszcze kilka lat temu żywica epoksydowa była terminem znanym praktycznie tylko w branży przestrzeni magazynowych i przemysłowych, gdzie znajduje swoje główne zastosowanie, ale dziś coraz częściej wkracza i do domów prywatnych. Trudno się temu dziwić: można ją wykorzystać na dziesiątki sposobów, upiększając nie tylko posadzki, ale i np. meble!

Czym jest żywica epoksydowa?

Ten rodzaj żywicy stanowi specyficzną masę syntetyczną, która oparta jest na jednym lub dwóch składnikach. Najczęściej są to związki chemiczne naturalnie występujące w roślinach i znane pod nazwą polifenoli.

  • Jednoskładnikowa żywica epoksydowa to po prostu polifenole w konkretnej mieszance płynnej
  • Dwuskładnikowa – poza polifenolami posiada w sobie specjalny utwardzacz, dzięki któremu znajduje szersze zastosowanie.

Dodatkowo, w składzie mas syntetycznych bazujących na żywicy epoksydowej występują różne barwniki (dobiera się je pod kątem zastosowania np. biel barytowa czy tytanowa), napełniacze (kreda, talk, piasek a nawet sproszkowana miedź) oraz rozcieńczalniki w postaci ftalanów. W swoim początkowym etapie żywica taka ma formę płynną, więc łatwo się ją nakłada, z czasem zaś twardnieje, tworząc się niemal niezniszczalnym tworzywem łączącym, którego nie da się ani rozpuścić, ani stopić.

Do czego służy żywica epoksydowa?

Dzięki niezwykłym właściwościom tego typu żywicy, znajduje ona szerokie zastosowanie. Warto wiedzieć, że jest to masa odporna na zarysowania, uderzenia i ścieranie, a przy tym produkt nadzwyczajnie wytrzymały, nie ulegający z czasem rozciąganiu i odporny na zgniatanie oraz ściskanie. Przy tym wszystkim, duża twardość żywicy epoksydowej idealnie współgra z jej odpornością na działanie wilgoci, wysokich temperatur, smarów, olejów i niektórych kwasów oraz roztworów soli. To właśnie te zalety wpływają wprost na to, do czego można ją wykorzystać.

  • Tworzenie niebanalnych wizualnie posadzek – opartych na jednolitej, bezfugowej powierzchni, którą łatwo się czyści i używa przez długie lata
  • Dekorowanie mebli
  • W połączeniu z farbą – doskonałe zabezpieczenie ścian oraz metali przez szkodliwym działaniem wody, wilgoci, wysokich temperatur i chemikaliów
  • Łączenie, spoinowanie, wypełnianie ale i dekorwanie trudnych przestrzeni jak np. w halach magazynowych, garażach, piwnicach czy obiektach przemysłowych
  • Wykorzystanie w budownictwie, szkutnictwie, elektronice (specjalne zalewy z żywic epoksydowych pozwalają trwale zabezpieczać nawet najmniejsze układy elektroniczne), lotnictwie i przemyśle
  • Pokrywanie posadzek betonowych za pomocą gotowych mas z żywicy epoksydowej (nazywa się je często wprost farbami epoksydowymi)
  • Zabezpieczanie drewna
  • Malowanie praktycznie każdej powierzchni, tworząc na niej estetyczną, wizualnie przykuwającą oko barierę ochronną przez wilgocią i chemikaliami
  • Klejenie powierzchni o różnych fakturach
  • Impregnowanie np. posadzek
  • Tworzenie zapraw naprawczych do betonu
  • Fugowanie – istnieją już specjalne fugi bazujące właśnie na dodatku żywic epoksydowych
  • Wylewanie posadzek samopoziomujących się – oszczędność pracy i doskonały efekt!
  • Zabezpieczanie cegieł, szkła, tynków ściennych, metalu oraz płyt kartonowo-gipsowych

 Czym się różni żywica epoksydowa od poliuretanowej?

Jedną z wad żywic epoksydowych, szczególnie tych cienkowarstwowych jest to, że w czasie intensywnego z nich korzystania, mogą się rysować i przecierać. Dotyczy to szczególnie miejsc o dużym ruchu np. posadzki w halach magazynowych itp. To właśnie wtedy „do gry” wchodzi żywica poliuretanowa. Bezbarwna i stanowiąca idealną warstwę ochronną, która wzmocni samą żywicę epoksydową. Cienką warstwę produktu poliuretanowego nakłada się na epoksydowy, uzyskując dzięki temu maksymalną odporność i zabezpieczenie przed przecieraniem się powierzchni.

Jednocześnie, gdybyśmy chcieli wykonać posadzkę tylko z żywicy poliuretanowej, to będzie ona miała mniejszą twardość i trwałość, podobnie jak i niższą wytrzymałość na ucisk niż epoksydowa! To właśnie dlatego najlepsze jest połączenie obu tych warstw – epoksydowej jako podstawy i cienkiej poliuretanowej jako dopełnienia, przy czy mowa tu raczej o wykorzystaniu w przestrzeniach naprawdę intensywnego ruchu. Przykład: hale logistyczne przemysłu ciężkiego, magazyny, centra przeładunkowe itd. W przestrzeni typowo prywatnej, domowej, nie ma sensu tworzyć aż tak odpornej na wszystko posadzki.

Kolejną różnicą jest to, że żywice epoksydowe ze względu na swoje zalety mają szersze zastosowanie i można nimi uzyskać o wiele ciekawsze efekty wizualne. Poliuretanowe – są bezbarwne, epoksydowe – wręcz przeciwnie!

Rodzaje żywic epoksydowych

Poza podziałem na żywice jedno i dwuskładnikowe, wyróżniamy dziś również:

  • Cienkowarstwowe żywice do posadzek. Po nałożeniu na posadzę tworzą powłokę nie większą niż 0,5-1 mm. Dostępne bezbarwne lub kolorowe, matowe, połyskujące i satynowe. Największy plus – można je nałożyć samodzielnie, bez dotychczasowych umiejętności w tej kwestii. Wady: z racji na cienkowarstwowość są mniej odporne na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne, jakie mogą się pojawić w trakcie ich eksploatowania.
  • Grubowarstwowe żywice do posadzek. Po nałożeniu tworzą, jak sama nazwa wskazuje, grubszą warstwę ochronną, od 2 do 5 mm. Najczęściej bezbarwne lub barwione sztucznie, możliwe też do zdobycia z dodatkami kwarcowymi. Wyjątkowo wytrzymałe na ścieranie i uszkodzenia, a do tego wysoce antypoślizgowe i pięknie prezentujące się po naniesieniu na posadzkę. Minus: tej żywicy lepiej nie nakładać samodzielnie, jeśli nie ma się do tego umiejętności ani nie zna podstawowych zasad BHP. Wylewanie i rozprowadzanie takiej żywicy lepiej powierzyć specjalistom.

Co można zrobić z żywicy epoksydowej?

Pełne wykorzystanie walorów żywic epoksydowych pozwala robić z nich np. stoliki i designerskie blaty (efektowne łączenie płynną żywicą drewna, metalu i szkła!), biżuterię artystyczną (zatopione w żywicy dekoracje typu oczka pierścionków, wykończenia łańcuszków, kolii i kolczyków), obrazy i rzeźby (nowy trend w sztuce, które w ostatnich latach zyskuje na popularności!). Żywica świetnie sprawdzi się też do tworzenia różnego typu odlewów i produktów, które zalewamy jej płynną masą, tak, by było je widać lub by stanowiły niebanalną ozdobę np. z elementami wystającymi z masy (efekt trójwymiarowy).

Czy żywica jest rakotwórcza?

Gotowa, położona już np. na posadzce żywica epoksydowa nie ma negatywnego oddziaływania na ludzkie zdrowie. Inaczej rzecz ma się w sytuacji jej rozprowadzania, w tym momencie może ona stanowić źródło wydzielania się substancji szkodliwych, dlatego nie powinno się jej układać/używać samodzielnie. Do wykonania czy to samej posadzki czy innych połączeń opartych na niestwardniałej jeszcze, płynnej żywicy warto zatrudnić specjalistę, który wykona realizację z odpowiednimi środkami ochronnymi. Brak właściwego BHP może mieć przy czynnościach z żywicami epoksydowymi wpływ na schorzenia skóry, a z poliuretanowymi nawet potencjalne efekty rakotwórcze! Dodatkowo warto zwrócić uwagę na opis konkretnego produktu opartego na żywicach epoksydowych i sprawdzić, jakie są w jego przypadku zalecenia producenta.

Gotowa, stwardniała żywica nie powoduje natomiast żadnych negatywnych skutków, mało tego, wykazuje się dużą elastycznością co np. ma dobry wpływ na nasze stawy. Łatwość czyszczenia i właściwości antystatyczne świetnie też sprawdzają się do obniżania ekspozycji wrażliwego organizmu na alergeny i patogeny.