11 lipca 2024 roku ogłoszono wyniki konkursu architektonicznego na nowy budynek Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu. Współorganizowany przez Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP), konkurs miał na celu wyłonienie projektu, który nie tylko spełni wymagania kulturalne, naukowe i dydaktyczne, ale także harmonijnie wpisze się w architektoniczny kontekst poznańskiego Łazarza. I Nagrodę zdobyła renomowana pracownia WXCA, której propozycja łączy współczesną, rzeźbiarską formę z tradycyjnymi elementami architektury, nawiązując proporcjami do XIX-wiecznej zabudowy miasta.

Nowy obiekt Akademii Muzycznej powstanie przy zbiegu ulic Grunwaldzkiej i Matejki. Ma on stać się nowoczesnym centrum kulturalnym i edukacyjnym, służącym zarówno studentom, jak i mieszkańcom Poznania. Projekt obejmuje nie tylko nowe przestrzenie akademickie, ale także centrum muzyczne o znaczeniu ponadlokalnym, którego centralnym punktem będzie sala operowo-teatralna. W budynku znajdą się również siedziby Wydziału Lutnictwa Artystycznego, Pracowni Nowych Praktyk Muzycznych i Instytutu Wokalistyki. Ponadto, obiekt pomieści scenę teatralno-estradową, salę kameralną, salę ambisoniczną, studia nagrań, sale baletowe, aktorskie i wiele innych.

Projekt pracowni WXCA wyróżnia się ponadczasową elegancją, łącząc tradycyjne elementy architektury z nowoczesnymi rozwiązaniami. Jest to harmonijne połączenie, które nie tylko odpowiada na współczesne potrzeby miasta, ale także zachowuje historyczny charakter poznańskiej architektury i urbanistyki.

Współczesny znak przestrzenny wśród tradycyjnej miejskiej zabudowy

Założeniem architektów z WXCA było stworzenie obiektu, który stanowiłby swoiste medium między historycznym dziedzictwem Poznania a jego współczesnym charakterem. Budynek kontynuuje pierzejowy układ ulic Grunwaldzkiej i Matejki, jednak podział bryły na mniejsze funkcjonalne bloki o różnej wysokości nadaje całej kompozycji dynamiki. Szczeliny pomiędzy poszczególnymi blokami wchodzą w interakcję z przestrzenią zewnętrzną, zapraszając przechodniów do środka.

Na styku z istniejącą tkanką miejską, u zbiegu ulic, zwarty układ brył stopniowo ustępuje miejsca bardziej swobodnej kompozycji, zacierającej granicę między wnętrzem a zewnętrzem. Podkreśla to jednocześnie publiczny charakter budynku. Kompozycyjna dominanta zlokalizowana na skrzyżowaniu ulic staje się przestrzennym znakiem, który wyraźnie zaznacza obecność instytucji w mieście. Kubatury poszczególnych bloków są dostosowane skalą do sąsiedniej XIX-wiecznej zabudowy, a ich ogólny wyraz stonowano dzięki prostocie zgeometryzowanych brył oraz rytmicznej artykulacji fasady, nawiązującej do tradycyjnej formy miejskiej kamienicy.

Zespół WXCA zaproponował również nisze i otwarcia na różnych kondygnacjach, dzięki czemu Akademia otwiera się na otoczenie. W koncepcji pracowni zielony dach staje się kameralnym miejscem codziennych spotkań studentów i pracowników uczelni, oferując im przyjazną przestrzeń do odpoczynku. Przeszklone podcienia i zielony plac zachęcają do obserwowania codziennego życia placówki, a wieczorami do uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych dedykowanych mieszkańcom. Dzięki temu budynek nabiera charakteru obiektu publicznego, otwartego na miasto.

Forma obiektu wynika z wewnętrznego układu funkcjonalnego budynku, w którym życie Akademii skupia się wokół centralnie zlokalizowanej sali operowo-teatralnej, spełniającej najwyższe nowoczesne standardy technologii scenicznych. Sala ta łączy funkcję dydaktyczną i społeczną, stanowiąc serce całego budynku. Uwzględniając różnorodne potrzeby użytkowników, przestrzenie publiczne, edukacyjne i techniczne zostały starannie podzielone na strefy o zróżnicowanym dostępie, tak aby zapewnić ich niezależne funkcjonowanie.

Zespół autorski WXCA: Szczepan Wroński, Michał Lipiec, Maciej Wewiór, Jakub Hlebowicz, Jakub Matela, Małgorzata Bonowicz, Maja Przewoźnik, Aneta Szwejk, Jakub Kołomański, Maciej Sachse, Oliwia Pakuszewska

Akustyka, Technologia Sceniczna: Pracownia Akustyczna Piotr Kozłowski

Konstrukcja, Instalacje, Rozwiązania zrównoważone: ARUP

Wizualizacje: Piotr Banak

Oprac. na podst.: mat. prasowe WXCA.