Wiciokrzew (Lonicera) to jedna z najpiękniejszych pnączy, które zachwycają swoimi dekoracyjnymi kwiatami i przyjemnym zapachem. Jest to roślina chętnie wybierana do ogrodów i na balkony, ponieważ może pełnić zarówno funkcję dekoracyjną, jak i praktyczną, tworząc naturalne osłony. Dowiedz się, jak uprawiać wiciokrzew, gdzie najlepiej go posadzić i jakie są jego najciekawsze odmiany.
Lonicera – najważniejsze informacje
Wiciokrzew to rodzaj roślin należący do rodziny przewiertniowatych. Występuje głównie na półkuli północnej, a w Polsce jest znany przede wszystkim jako ozdobne pnącze lub krzew. Ze względu na swoją różnorodność i łatwość w uprawie, wiciokrzew zyskał dużą popularność w ogrodnictwie. Niektóre odmiany rośliny mają pachnące kwiaty, inne wyróżniają się zimozielonymi liśćmi, które dodają uroku ogrodom nawet zimą.
Wiciokrzew – charakterystyka
Wiciokrzew to roślina pnąca lub krzewiasta, osiągająca wysokość od 2 do nawet 6 metrów. Jego kwiaty są zazwyczaj rurkowate, dzwonkowate lub dwuwargowe, w zależności od odmiany, a ich kolory obejmują szeroką paletę: od białych i kremowych po różowe, czerwone i pomarańczowe. Wiele odmian wiciokrzewu wydziela słodki, intensywny zapach, który przyciąga owady zapylające, takie jak pszczoły i motyle.

Fot. Yuri Antonenko – Unsplash
Liście wiciokrzewu są ciemnozielone, czasami lekko błyszczące, a u niektórych odmian pozostają na roślinie także zimą. Jesienią niektóre gatunki owocują, tworząc małe, czerwone lub pomarańczowe jagody. Należy jednak pamiętać, że owoce te są trujące dla ludzi i nie powinno się ich spożywać.
Wiciokrzew – odmiany
Wiciokrzew występuje w wielu odmianach, które można podzielić na dwie główne grupy: pnącza oraz krzewy. Do najpopularniejszych odmian uprawianych w ogrodach należą:
- Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) – pnącze o pachnących kwiatach, które kwitną na biało, różowo lub żółto.
- Wiciokrzew przewiercień (Lonicera caprifolium) – charakteryzuje się słodkim zapachem i dużymi kwiatami w kolorze kremowym.
- Wiciokrzew japoński (Lonicera japonica) – zimozielony pnący gatunek o drobnych, białych kwiatach. Jest odporny na mróz i dobrze rośnie w naszym klimacie.
- Wiciokrzew Browna (Lonicera × brownii) – mieszaniec o intensywnie pomarańczowych kwiatach, które zdobią roślinę od wiosny do jesieni.
- Wiciokrzew Tatarski (Lonicera tatarica) – krzew o białych lub różowych kwiatach i dekoracyjnych owocach.
Wiciokrzew w ogrodzie
Wiciokrzew to wszechstronna roślina, która sprawdza się w różnych rolach w ogrodzie. Dzięki swoim zdolnościom pnącym jest doskonały do osłaniania pergoli, altan, płotów czy ścian budynków. Można go również sadzić przy trejażach lub kratkach ogrodowych, gdzie będzie swobodnie się wspinał, tworząc zielone, kwitnące zasłony.
Wiciokrzew krzewiasty może z kolei pełnić funkcję żywopłotu lub solitera, czyli ozdobnego, samodzielnie stojącego krzewu. Jego dekoracyjne kwiaty i liście sprawiają, że jest atrakcyjny przez cały sezon.
Gdzie najlepiej posadzić wiciokrzew?
Wiciokrzew najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych lub lekko zacienionych. Roślina uwielbia ciepło, ale warto zapewnić jej miejsce osłonięte od silnych wiatrów, które mogą uszkodzić delikatne pędy i kwiaty.

Jeśli chodzi o glebę, wiciokrzew preferuje podłoże żyzne, przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne o lekko kwaśnym odczynie. Warto również zadbać o warstwę drenażu, aby zapobiec zaleganiu wody przy korzeniach.
W przypadku odmian pnących konieczne jest przygotowanie odpowiednich podpór, takich jak pergole, kraty czy ogrodzenia, po których roślina będzie się wspinać.
Wiciokrzew – wskazówki dotyczące uprawy
Uprawa wiciokrzewu nie jest trudna, ale warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- Podlewanie: Wiciokrzew wymaga umiarkowanego podlewania, szczególnie w okresach suszy.
- Nawożenie: W okresie wegetacji warto nawozić roślinę nawozami wieloskładnikowymi lub kompostem.
- Zabezpieczenie na zimę: Młode rośliny warto osłonić przed mrozem, szczególnie te wrażliwe na niskie temperatury.
- Podpory: W przypadku odmian pnących należy zapewnić solidne podpory do wzrostu.
Czy wiciokrzew się przycina?
Wiciokrzew wymaga przycinania, aby zachować odpowiedni kształt i obfite kwitnienie. Wczesną wiosną usuwa się chore, uszkodzone lub przemarznięte pędy. W przypadku starszych roślin można przeprowadzić cięcie odmładzające, polegające na przycięciu pędów na wysokość około 30-40 cm nad ziemią.
Przycinanie wiciokrzewu pozwala kontrolować jego wzrost i poprawia jego wygląd, szczególnie jeśli pełni funkcję osłony czy dekoracji.
Wiciokrzew – najczęściej zadawane pytania
Czy wiciokrzew jest odporny na mróz?
Większość odmian wiciokrzewu jest mrozoodporna, ale młode rośliny warto osłonić na zimę.
Czy wiciokrzew jest trujący?
Tak, owoce wiciokrzewu są trujące dla ludzi i nie należy ich spożywać.
Jak szybko rośnie wiciokrzew?
Wiciokrzew rośnie dość szybko – w dobrych warunkach może przyrosnąć nawet 1 metr w ciągu roku.
Jakie stanowisko dla wiciokrzewu jest najlepsze?
Najlepiej posadzić go na stanowisku słonecznym lub lekko zacienionym, w żyznej i wilgotnej glebie.