Stosowanie nawozów naturalnych oraz ekologicznych zdobywa coraz większą popularność, stanowiąc istotny krok w kierunku bardziej zrównoważonego ogrodnictwa. Nie tylko są one bezpieczne dla środowiska, ale również skutecznie wspierają zdrowy rozwój roślin, wzmacniając je i stymulując kwitnienie. Nawozy ekologiczne wspomagają naturalne procesy biologiczne i są bezpieczne dla owadów zapylających oraz innych zwierząt. Joanna Legutko, doradca ogrodniczy i wiceprezes zarządu W.Legutko, wyjaśnia, czym są, jak je stosować oraz jakie korzyści przynoszą ogrodnikom.
Nawożenie roślin stanowi kluczowe działanie w pielęgnacji ogrodu. Regularne dostarczanie składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas, jest niezbędne dla zdrowia i efektywności upraw. Azot odpowiada za wzrost liści i łodyg, fosfor wspiera rozwój korzeni oraz kwitnienie, a potas jest kluczowy dla ogólnej odporności roślin i ich zdolności do wchłaniania wody. Ponadto odpowiednie nawożenie pomaga w utrzymaniu żyzności gleby, wspiera bieżące potrzeby roślin, oraz zapewnia lepszą odporność na choroby i szkodniki.
Nawozy naturalne a ekologiczne
Mimo że terminy „nawozy ekologiczne” i „nawozy naturalne” są często używane zamiennie, istnieją pewne różnice między nimi. Nawozy naturalne obejmują te pochodzenia zwierzęcego, takie jak obornik, gnojówka czy gnojowica, oraz te pochodzenia roślinnego, na przykład kompost czy gnojówka z pokrzyw. Charakteryzują się one biodegradowalnością i wolnym działaniem, co oznacza stopniowe uwalnianie składników odżywczych w miarę rozkładu materiału organicznego przez mikroorganizmy w glebie.
Natomiast nawozy ekologiczne obejmują zarówno środki pochodzenia naturalnego, jak i te produkowane w sposób zrównoważony i bezpieczny dla środowiska. Dostarczają nie tylko podstawowych składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas, ale także mikroelementy i substancje organiczne, które poprawiają strukturę gleby. Dodatkowo, nie wywierają one niekorzystnego wpływu na glebę ani wody gruntowe.
Jednym z coraz bardziej popularnych naturalnych stymulatorów wzrostu jest mączka bazaltowa, bogata w makro i mikroelementy oraz minerały, takie jak krzemionka, tlenki żelaza, magnez, wapń i potas. Mączkę można stosować do nawożenia większości roślin ozdobnych, sadowniczych, różnego rodzaju warzyw, a także trawników. Należy jednak pamiętać, że — ze względu na zasadowy odczyn — nie należy używać jej przy uprawie roślin kwasolubnych np. różaneczników, azalii, borówek, gdyż może odkwasić glebę. Warto ją stosować przez cały sezon wegetacyjny, choć najlepsze efekty przyniesie wczesną wiosną oraz jesienią. Coraz większym powodzeniem cieszy się również diatomit, nazywany także ziemią okrzemkową lub krzemionkową. Jest to minerał pochodzenia organicznego, wykorzystywany w rolnictwie i ogrodnictwie jako naturalny środek ochrony roślin, zwłaszcza przeciwko mszycom, chrząszczom i innym owadom niszczącym plony. Ponadto zastosowanie diatomitu może poprawić strukturę gleby, zwiększyć zdolność do zatrzymywania wody i składników odżywczych, a także pomóc w rozluźnieniu podłoża – wyjaśnia Joanna Legutko, doradca ogrodniczy.
Kiedy i jak nawozić glebę?
Wiosenne nawożenie stanowi kluczowy element pielęgnacji ogrodu, ponieważ w tym czasie rośliny intensywnie potrzebują składników odżywczych do wzrostu i rozwoju. Przed aplikacją nawozów zaleca się przeprowadzenie analizy gleby, aby dostosować rodzaj i ilość nawozów do konkretnych potrzeb. W okresie wiosennym szczególnie polecane są nawozy bogate w azot, który wspiera rozwój zielonych części roślin.
Idealnym wyborem będą kompost lub dobrze przefermentowany obornik, które aplikuje się równomiernie wokół roślin, tworząc warstwę o grubości 2-5 cm. Takie nawożenie nie tylko dostarczy roślinom składników odżywczych, ale także pomoże zatrzymać wilgoć w glebie.
Podstawowe nawożenie należy wykonywać wiosną, aby zasilić rośliny przed okresem kwitnienia, choć część kwiatów i warzyw ma tak duże wymagania pokarmowe, że trzeba ponownie dokarmić je także w środku sezonu. Latem warto nawozić zwłaszcza gatunki rabatowe np. heliotrop czy begonie, zarówno te w pełni kwitnienia, jak i okazy, które zakwitną na jesień. Kolejną grupą są warzywa, które intensywnie owocują w okresie letnim, takie jak pomidory, papryki, ogórki czy bakłażany. Dodatkowe nawożenie może znacząco wpłynąć na wielkość i jakość ich plonów. Podobnie w przypadku warzyw korzeniowych, jak marchew czy buraki, które nadal aktywnie rosną w szczycie sezonu – wyjaśnia Joanna Legutko.
Należy jednak pamiętać, że nadmierna aplikacja nawozów, nawet tych naturalnych, może prowadzić do przesycenia gleby składnikami odżywczymi, co z kolei może zaszkodzić roślinom. Ważne jest zatem monitorowanie stanu ogrodu i reagowanie na symptomy takie jak żółknięcie liści czy opóźniony wzrost, które mogą sugerować niewłaściwe nawożenie.
Przygotowując się do uprawy ogrodu, ważne jest, aby odpowiednio zaplanować prace i zrozumieć różnice między poszczególnymi rodzajami nawozów oraz ich wpływ na rośliny. Jeśli nie posiadamy wystarczającej wiedzy, z pomocą mogą przyjść coraz popularniejsze strony internetowe o tematyce ogrodniczej. Warto również zajrzeć na bloga W.Legutko, gdzie eksperci na bieżąco publikują porady dotyczące wysiewu i pielęgnacji roślin – dodaje Joanna Legutko.
Nawozy naturalne odgrywają kluczową rolę w zrównoważonym ogrodnictwie. Nie tylko dostarczają roślinom niezbędnych składników odżywczych, ale także poprawiają strukturę gleby, zwiększając jej żyzność i aktywność biologiczną. Dzięki nim rośliny rosną zdrowsze, kwitną obficiej i są bardziej wydajne. Co więcej, stosowanie nawozów naturalnych minimalizuje ryzyko zanieczyszczenia gleby i wód gruntowych substancjami chemicznymi, co sprawia, że ma neutralny wpływ na środowisko naturalne.
