Muzeum Historii Polski w Warszawie zostało uznane za jedno z Najpiękniejszych Muzeów Świata! Obiekt, zaprojektowany przez renomowaną pracownię WXCA, znalazł się na liście The World’s Most Beautiful Museums 2024, opublikowanej przez Prix Versailles. Wyniki tego prestiżowego konkursu architektonicznego zostały ogłoszone 13 czerwca w Paryżu.
To historyczny moment dla Prix Versailles (Nagroda Wersalska), który po raz pierwszy w swojej historii przyznał wyróżnienia w osobnej kategorii dedykowanej architekturze muzealnej. Ogłaszając wyniki, Sekretarz Generalny Prix Versailles podkreślił znaczenie tego wydarzenia.
Muzea zapewniają szczególne warunki, które stymulują międzykulturowy dialog. Wspierane nowoczesnymi technologiami, współczesne muzea w jeszcze większym stopniu mogą tworzyć immersyjne doświadczenia, uczestniczyć w rozpowszechnianiu wiedzy oraz kształtowaniu gustów publiczności. Tworząc listę Najpiękniejszych Muzeów Świata, chcieliśmy podkreślić doniosłość tego uczucia zachwytu, które sprawia, że podnosimy wzrok, czując zdumienie.
Na liście The World’s Most Beautiful Museums 2024 umieszczono 7 nowo otwartych (bądź otwartych ponownie) muzeów z całego świata. Obok Muzeum Historii Polski w Warszawie są to: Muzeum Sztuki A4 (Chengdu, Chiny), Wielkie Muzeum Egipskie (Giza, Egipit), Muzeum Trzęsienia Ziemi w Smritivan (Bhuj, India), Muzeum Sztuki Simose (Hiroszima, Japonia), Paleis Het Loo (Apeldoorn, Holandia) oraz Muzeum Oman Poprzez Wieki (Manah, Oman).
Misja muzeum została subtelnie wyryta na ścianach kamiennego monolitu Muzeum Historii Polski. Koncepcja pracowni WXCA zakładała pokrycie fasady płytami marmuru ułożonymi w poziome pasma, które podkreślają warstwową strukturę kamienia i zróżnicowanie poszczególnych kompozycji poprzez zmiany tonalności i faktury – piszą w uzasadnieniu jurorzy Prix Versailles. Jak dodają, dzięki reliefom symbolicznie odnoszącym się do motywów z tradycji architektonicznej, goście mogą „wyczytać misję muzeum na jego fasadzie.
Kamienny monolit jako metafora historii
Architektura Muzeum Historii Polski została zaprojektowana tak, aby opowiadała historię poprzez formę i materiał. Minimalistyczna, monolityczna bryła budynku przypomina ociosany blok kamienia. Fasada muzeum została wykończona płytami kamiennymi o zróżnicowanej fakturze, ułożonymi w poziome pasy, które akcentują warstwową, stratygraficzną strukturę kamienia, odnosząc się do procesów geologicznych, społecznych i kulturowych. Architekci z pracowni WXCA wybrali marmur ze względu na jego charakterystyczną teksturę, gdzie każda płyta jest unikatowa, podobnie jak wydarzenia tworzące naszą historię.
Wszystkie płyty kamienne zostały ułożone w przemyślanej kompozycji, niektóre w repetycji kolejnych płyt z jednego bloku, inne jako lustrzane odbicia. Aby jeszcze bardziej uwydatnić różnorodność, zastosowano sześć metod obróbki kamienia. Detal architektoniczny w postaci ornamentów, które są nowoczesnymi interpretacjami motywów z różnych epok, dodaje głębi symbolicznej narracji. Te grafiki przestrzenne nawiązują do tradycji, takich jak reliefy Drzwi Gnieźnieńskich, gotyckie sklepienie kryształowe, dekoracje Kaplicy Zygmuntowskiej w Krakowie czy modernistyczny motyw hali
Przywrócenie miastu Cytadeli Warszawskiej
Jury konkursowe doceniło również fakt tożsamościowej i wspólnototwórczej rangi nowej siedziby Muzeum Historii Polski oraz powstałego razem z nią kompleksu muzealnego:
Dzięki lokalizacji Muzeum Historii Polski na Cytadeli Warszawskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Wojska Polskiego i Muzeum Katyńskiego, instytucja jeszcze mocniej splata się z historią kraju, stanowiąc jeden z największych i najnowocześniejszych kompleksów muzealnych w Europie – podkreśla jury.
Otwarcie Muzeum Historii Polski to nie tylko znaczące wydarzenie kulturalne, ale także moment, w którym mieszkańcom miasta udostępniono zrewitalizowany teren zabytkowej Cytadeli Warszawskiej. Teraz służy on jako „park kultury” – miejsce poświęcone kulturze, pamięci i codziennej rekreacji. Samo muzeum, zaprojektowane przez pracownię WXCA, stanowi serce tego obszaru i pełni funkcję wielofunkcyjnego obiektu użyteczności publicznej. Na powierzchni 45 tys. mkw. oprócz części ekspozycyjnej i pomieszczeń konserwatorskich, znajdują się różnorodne przestrzenie kulturalne. Wśród nich sala koncertowa na 600 osób, sala kinowo-teatralna, biblioteka, sale konferencyjne, edukacyjne, punkty gastronomiczne oraz taras z widokiem na Warszawę. W nadchodzących miesiącach organizatorzy Prix Versailles ogłoszą kolejne nominacje w różnych kategoriach, a oficjalna gala wręczenia nagród, jak co roku, odbędzie się w siedzibie UNESCO w Paryżu.
Zespół autorski WXCA: Szczepan Wroński, Paweł Grodzicki, Krzysztof Budzisz, Marta Sękulska-Wrońska, Katarzyna Billik, Rafał Boguszewski, Kamil Cedzyński, Anna Dobek, Małgorzata Gilarska, Beata Głaz, Marcin Jurusik, Michał Kasprzyk, Ludwik Kaizerbrecht, Marcin Kruk, Paulina Kucharska, Michał Lipiec, Anna Majewska, Krzysztof Marciszewski, Adam Mierzwa, Mariusz Niemiec, Magdalena Nowak, Magdalena Julianna Nowak, Barbara Płonczyńska, Zuzanna Rosińska, Michał Staniszewski, Łukasz Szczepanowicz, Kajetan Szostok, Krystian Tomczyk, Paweł Wolanin, Michał Żurek, Paweł Słupski, Michał Kalinowski.
Fot. Daniel Ciesielski.
