Kosztorys budowlany to jeden z najważniejszych dokumentów niezbędnych do prawidłowego prowadzenia inwestycji budowlanej. Nie mniej ważna jest jego stała weryfikacja i panowanie nad ustalonych budżetem. Czym jest kosztorysowanie budowlane i jak zarządzać kosztami?

Kosztorys pozwala ocenić wysokość kosztów i nakładów inwestycyjnych zanim jeszcze rozpocznie się właściwa budowa. Regulacji prawnych, które obejmują zarządzanie kosztami inwestycji budowlanych należy szukać w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii  z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie określania metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym.

Kosztorys budowlany – czym jest i jakie są rodzaje?

Kosztorysowanie budowlane to planowanie kosztów robót budowlanych, które zawierają wartość zamówienia robót i propozycje ceny podaną przez wykonawcę. Na podstawie kosztorysu określa się wysokość wynagrodzenia wykonawcy.

Rodzaje kosztorysów:

  • kosztorys inwestorski – przygotowywany przez inwestora lub na zlecenie inwestora, np. przez firmę ekspercką DEKRA;
  • kosztorys ofertowy – przygotowywany przez wykonawcę;
  • kosztorys powykonawczy – przygotowywany po zakończeniu robót, w sytuacji gdy nie było kosztorysu ofertowego;
  • kosztorys zamienny – zastępuje kosztorys ofertowy w sytuacji zmiany ilości robót.

Kosztorys inwestycji – jak powstaje?

Kosztorys budowlany uwzględnia wartość inwestycji zanim jeszcze powstanie projekt budowlany. Doświadczony inżynier na podstawie wstępnych informacji (powierzchnia użytkowa i jej standard) jest w stanie wyliczyć wszystkie koszty lub przynajmniej jej najważniejsze elementy.  Dane rynkowe i własne analizy specjalisty pozwalają na określenie przybliżonej wartości inwestycji. Przybliżenie to wynosi ok. 20%. Oznacza to, że o tyle wyliczony kosztorys może różnić się od realnie poniesionych kosztów. Dlatego wraz z rozwojem projektu niezbędna jest weryfikacja i aktualizacja kosztów.

Weryfikacja kosztorysu budowlanego – kiedy ją wykonać?

Aktualizację kosztów warto wykonać na etapie:

  • pojawienia się koncepcji wielobranżowej – dla niektórych elementów kosztorysu można sporządzić wstępne przedmiary. Projekt w czasie realizacji ulegnie jeszcze wielu modyfikacjom, ale aktualizacja wyceny pozwoli na pełniejszą orientację w zakresie kosztów inwestycji.
  • ukończenia prac nad projektem budowlanym – nowa kalkulacja budżetowa pomoże oszacować koszty podzielone na konkretne obszary. 
  • projektu przetargowego – aktualizacja pokazuje skalę kosztów inwestycji i stanowi bazę porównawczą w trakcie przetargu podczas oceny ofert.