Uprawianie własnego ogrodu nie jest proste, szczególnie gdy po raz pierwszy pojawią się w nim opuchlaki. Te chrząszcze z rodziny ryjkowcowatych są szkodnikami, które w ogrodach i warzywniakach sieją prawdziwe spustoszenie! Jak je rozpoznać i co zrobić, żeby pozbyć się ich jak najszybciej?

Jak rozpoznać opuchlaki?

Chrząszcze te mają od trzech do dwudziestu milimetrów, ale w ogrodzie zauważymy je najprawdopodobniej wtedy, gdy będą miały około 10 mm długości. Ich ryjek będzie nieco krótszy od głowy, gruby i na samej górze zaopatrzony w charakterystyczne żeberko. Czułki opuchlaka będą sięgać trzonkami trochę ponad tzw. krawędź przedplecza a ich biczyki będą zwieńczone czymś na kształt buławy. Do tego trzy odnóża po każdej stronie pękatego tułowia (z mocnym pancerzem) i przewężenie w środku, które sprawia wrażenie jakby opuchlak miał dwa brzuchy: jeden mały i pękaty, a drugi duży i znacznie szerszy (ten z tyłu).

Kolory: od brązowych, przez brunatne, prawie czarne po ciemnozielone, z wyraźnym nakrapianiem odwłoka. Ciekawostką jest to, że standardowy chrząszcz tego gatunku może żyć nawet dwa lata, a w tym czasie intensywnie się rozmnażać, dlatego walka z nim jest bardzo ważna już we wczesnym etapie jego życia.

Jakie rośliny atakują opuchlaki? Jak je zwalczyć?

Opuchlaki są w ogrodzie o tyle groźne, że są prawdziwymi żarłaczami! Jedzą liście, wygryzając w nich dziury aż do zjedzenia całości – to dotyczy szczególnie dorosłych osobników, a ich larwy żerują na korzeniach roślin, podgryzając je, niszcząc, osłabiając, a nawet powodując ich obumieranie.

Z przyjemnością jedzą m.in:

  • Truskawki i poziomki – w krótkim czasie są w stanie zniszczyć całą uprawę!
  • Rośliny ozdobne, zwłaszcza liliowce
  • Rośliny zielne, drzewa i krzewy
  • Chmiel
  • Azalie, maliny, bluszcze, różaneczniki, wszelkiego rodzaju winorośle
  • Bulwy i korzenie warzyw

Co opuchlak robi z rośliną? Osłabia jej korzenie, wpływając na późniejsze usychanie, więdnięcie i opadanie liści, zwiększa podatność roślin na choroby, niszczy liście, hamuje wzrost zieleni, a ostatecznie prowadzi do całkowitego zniszczenia zaatakowanego gatunku.

Jak widać, jeśli chcemy odpowiedzieć na pytanie o to, jakie rośliny atakują opuchlaki, to lista jest tu bardzo długa. Te chrząszcze po prostu uwielbiają jeść wszystko, więc jeśli ich larwy (zimujące w glebie) rozwiną się do postaci dorosłej i opanują ogród, sad czy warzywniak, to możemy być niemal pewni, że zjedzą w nim wszystko prawie do zera! Mało tego, kiedy zabraknie im pożywienia z pewnością zabiorą się również za trawnik. Bez reakcji człowieka i potraktowania ich odpowiednimi środkami, będą się mnożyć i siać coraz większe spustoszenie.

Jak zwalczyć opuchlaki?

Wyróżniamy dwie podstawowe metody walki z tymi szkodnikami.

Metoda chemiczna – specjalistyczne środki do oprysków, które wytrują chrząszcze i pozwolą się ich pozbyć na długo. Najczęściej używanymi preparatami są tutaj insektycydy np. Mospilan. Zabiegi opryskowe wykonuje się wyłącznie w godzinach późnego wieczora i nocy, powtarzając się dwa razy w odstępie około dwóch tygodni. Uwaga: opuchlaki potrafią się uodpornić na środki chemiczne, dlatego jeśli pojawią się w ogrodzie również w kolejnym roku – na wszelki wypadek zmieńmy środek, zwiększając tym samym jego skuteczność.

Metoda ekologiczna – wiele naturalnych sposobów likwidowania opuchlaków, ale z naciskiem na te, które nie posiadają w sobie środków chemicznych. Przykłady:

  • Preparat Larvan – zawierający nicienie, które niszczą chrząszcze
  • Środek P-Drakol – z zawartością dobroczynnych bakterii, których opuchlaki nie lubią
  • Nemasys L i H – o różnych porach roku, odpowiednio do opisu na opakowaniu

Jak pozbyć się opuchlaka? Czego nie lubi opuchlak?

Dobrymi metodami na pozbycie się opuchlaków będzie też:

  • Podlewanie podłoża wyciągiem z wrotyczu – jego nieprzyjemny zapach przegoni opuchlaki w fazie dorosłej i utrudni rozwój larwom
  • Przekopanie podłoża (zniszczymy miejsca, w których dorosłe złożyły jaja)
  • Wygrabianie liści, które na jesień zalegają pod roślinami (to właśnie tam chowają się na zimę dorosłe opuchlaki!).

Dobrze jest również zadbać o to, by w ogrodzie były gniazda ptaków (ptasim przysmakiem są właśnie te chrząszcze, więc jeśli są ptaki – chrząszczy nie będzie). Podobnie, nie pozbywajmy się na siłę wszystkich pająków. One również żywią się szkodnikami, których chcemy się pozbyć.

Walka z opuchlakami nie należy do łatwych, ale jeśli tylko dostrzeżemy je w ogrodzie, warto zacząć od razu. Im mniejsza kolonia tych szkodników w ogrodzie, tym większa szansa, że nie zjedzą w nim wszystkiego! Czas ma tutaj duże znaczenie.

Kiedy żerują opuchlaki?

Ich ulubioną porą żerowania jest noc i bardzo późne godziny wieczora. To właśnie dlatego opryski chemiczne warto robić jak najpóźniej, wtedy istnieje największa szansa pozbycia się dużej ilości szkodnika za jednym zamachem. Okres zwiększonej intensywności żerowania opuchlaków przypada na późne lato i ciągnie się aż do końca jesieni. Potem zwierzęta te chowają się np. stosach liści i czekają na wiosnę, by znów zacząć podgryzanie ogrodu. Wiosną również do dorosłych osobników dochodzą młode, które przezimowały w ogrodowej glebie i zaczynają żerować na korzeniach najbliższych im roślin.