Ruska bania to rodzaj sauny, która wywodzi się z Syberii. Największą popularnością cieszy się w Finlandii, ale w Polsce również można ją coraz częściej spotkać, szczególnie w pensjonatach oraz ośrodkach spa. Wykonana jest z drewna i zazwyczaj ma kształt poziomej lub pionowej beczki.
Czym jest ruska bania?
Dawniej ruskie banie służyły do zbiorowych kąpieli, które nie tylko pomagały zachować ciało w dobrym zdrowiu, ale także zacieśnić więzi towarzyskie. Najczęściej umieszczano je nad brzegiem rzeki lub jeziora, po to, aby po gorącym seansie można było łatwo i szybko ochłodzić się w zimnej wodzie. Jest to bowiem niezbędny element rytuału.
Ruskie banie były popularne nie tylko na północnych obszarach Rosji, ale także w krajach Morza Bałtyckiego: Estonii, Łotwie, a także na północy Polski. Aktualnie właściciele prywatni umieszczają ruską banię w ogrodzie lub na tarasie.
Jak wygląda kąpiel w ruskiej bani?
Do łaźni warto przyjść podczas rozpalania ognia w piecu. W oczekiwaniu na kąpiel można napić się ziołowego naparu z miodem. W środku bani rozgrzane kamienie polewa się wodą, a ciało chłoszcze się gałązkami brzozowymi lub jałowcowymi dla pobudzenia krążenia (tzw. witkowanie). Jest to nieodłączny element ruskiej bani, który sprawia, że ciało staje się jeszcze bardziej pobudzone do pracy. Ponadto, rośliny używane podczas witkowania, uwalniają olejki eteryczne, które dodatkowo działają kojąco na organizm. Ciało się oczyszcza, przepływ krwi jest pobudzony i wzmaga się produkcja endorfin. Długość seansu w bani każdy powinien określić sam. Po wyjściu z łaźni ciało należy mocno schłodzić, aby je zahartować i ustabilizować temperaturę. Dawniej robiono to w naturalnych zbiornikach wodnych bądź baliach, obecnie wiele osób zamiast tego wybiera zimny prysznic.
Domek z ruska bania
Obecnie ruska bania nie musi już być ulokowane w bezpośrednim sąsiedztwie naturalnych zbiorników wodnych. Bez problemu można postawić ją w ogrodzie lub innym dowolnym miejscu.
Ruska bania ogrodowa najczęściej przypomina niewielki drewniany domek o tradycyjnej formie bądź w kształcie walca. Aby ciepło nie ulatniało się, w bani montowane są jedynie małe okienka. W środku znajdują się dwie izby. Pierwsza służy do zrelaksowania się i przygotowania do kąpieli. Jej podstawowym wyposażeniem jest drewniany stół i ławy do siedzenia. Można tu napić się herbaty przed seansem i posiedzieć na drewnianych ławach. Jeśli bania jest duża, to czasem montowany jest tu także prysznic do zmoczenia ciała przed kąpielą i ewentualnego schłodzenia po niej.
W drugiej izbie w centralnym punkcie znajduje się piec opalany tradycyjnie drewnem. Czasem jest on zastępowany piecem elektrycznym, który nie wymagają operowania żywym ogniem i nagrzewa się zdecydowanie szybciej. Piec ten nagrzewa do czerwoności otaczające go kamienie, które po osiągnięciu maksymalnej temperatury polewa się wodą. Dzięki temu wytwarza się para, a w bani panuje wilgotność sięgająca 100%. Z kolei temperatura dochodzi do 60 st. C. Siedzący na drewnianych ławach uczestnicy seansu chłostają się tutaj witkami.
Po zakończonym zabiegu ciało należy gwałtownie schłodzić. Jeśli przestrzeń wokół bani jest wystarczająca, to ustawia się obok niej drewniane balie pełne zimnej wody, jeśli takiej możliwości nie ma to można wziąć chłodny prysznic.
Ruska bania — jak zrobić?
Warunkiem koniecznym do postawienia ruskiej bani jest posiadanie ok. 10–15 metrów kwadratowych niezagospodarowanego, utwardzonego terenu. Ruska bania powinna być także zlokalizowana blisko zbiornika z wodą lub miejsca na balię. Warto również zadbać o zadaszone miejsce do składowania polan — może ono być np. osłonięte wydłużonym dachem bani.
Do budowy ruskiej bani należy wybierać odporne, wysokiej jakości drewno, najlepiej termiczne, gdyż będzie ona narażona na różne czynniki atmosferyczne od mrozów, po deszcze i palące słonce. Takie sauny produkowane są w Finlandii zgodnie z Międzynarodowym Certyfikatem Jakości ISO 2015:9001, a producent udziela na nie gwarancji. Bardzo ważne jest także zabezpieczenie impregnatem wszystkich drewnianych elementów.
Ruska bania może mieć zarówno kształt klasycznego domu, jak i walca. Warto rozważyć też ocieplenie domku – wskazane materiały to styropian oraz wełna drzewna lub owcza. Dach pokryty może być gontem bitumicznym lub drewnianym, lub dranicami albo słomą. Podłoga powinna być drewniana. Warto także zaopatrzyć się w drewnianą beczkę do schładzania kamieni. Ławy nie powinny posiadać metalowych elementów w łatwo dostępnych miejscach, dzięki czemu unikniemy poparzeń. Należy także wybrać szczelne i odporne na wysokie temperatury klosze zapewniające oświetlenie.
Ruska bania — cena
W zależności od tego, jak duża jest ruska balia oraz jakie posiada akcesoria, cena zawiera się w przedziale mniej więcej od 5 do 18 tys. złotych.
