Centrum Sztuki i Nauki o Drewnie Xylopolis to innowacyjne przedsięwzięcie, które w swym założeniu łączy funkcje edukacyjne, wystawiennicze i rekreacyjne. Inspiracją dla jego unikalnej, rozrzeźbionej bryły był wielokrotnie nagradzany Pawilon Polski na Expo 2020 w Dubaju. Xylopolis w swej formie ma stać się nie tylko eksponatem w przestrzeni miejskiej, ale również immersyjnym tłem dla różnorodnych działań kulturalnych i edukacyjnych w regionie Podlasia.

Projekt ten, jak podkreślają przedstawiciele samorządu, jest strategiczną inwestycją dla regionu. Ma on nie tylko integrować lokalną społeczność poprzez dostarczanie nowych przestrzeni kultury i edukacji, ale również promować tradycje, piękno naturalne oraz markę Podlasia na arenie krajowej i międzynarodowej.

Za koncepcję architektoniczną Centrum Sztuki i Nauki o Drewnie Xylopolis odpowiada renomowana pracownia WXCA, która zaprojektowała budynek tak, aby harmonijnie współgrał z otaczającą naturą i aktywnie wspierał funkcjonowanie kulturalne regionu.

Kinetyczna rzeźba i synergia z naturą

Centrum Sztuki i Nauki o Drewnie Xylopolis, inspirowane refleksją nad relacją człowieka z naturą, jest nowoczesnym obiektem, który w swojej architekturze odzwierciedla synergiczną współpracę z naturalnym środowiskiem. Projekt, który został zainspirowany przez Pawilon Polski na Expo 2020 w Dubaju, przedstawia wyjątkowe połączenie tradycji i nowoczesności, opierając się na idei zrównoważonego rozwoju i harmonii z przyrodą.

Pracownia WXCA zaprojektowała budynek jako dynamiczną, modułową konstrukcję, której charakterystyczną cechą jest kinetyczna instalacja przypominająca lecące stado ptaków. Ta metafora mobilności i ciągłych zmian w świecie podkreśla globalny przepływ informacji i wiedzy.

Architekci wykorzystali drewno jako główny materiał konstrukcyjny i wykończeniowy, eksponując jego estetyczne walory. Ruchome elementy elewacji, reagujące na zmiany warunków atmosferycznych, tworzą interaktywną instalację przestrzenną, która nie tylko łączy się z otoczeniem, ale także stanowi immersyjne tło dla różnorodnych działalności kulturalnych i edukacyjnych Xylopolis.

Centrum Xylopolis stanie się miejscem, w którym ekologiczne technologie współgrają z naturalnym otoczeniem, promując zrównoważone zarządzanie zasobami. Zastosowanie drewna, materiałów niskoemisyjnych, oraz technik prefabrykacji, minimalizuje ślad węglowy budynku, a zaawansowane systemy energetyczne i rozwiązania inżynieryjne wspierają efektywne gospodarowanie zasobami.

Projekt ten oferuje również bogato zagospodarowany teren o powierzchni ponad 4 ha, który jest zarówno refleksją natury, jak i nowoczesności, łącząc lokalne rośliny z efektywnymi systemami energetycznymi. To wszystko razem tworzy przestrzeń, która nie tylko integruje się z naturą, ale także aktywnie reaguje na zmieniające się warunki klimatyczne, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju regionu.

Centrum kultury Podlasia

Centrum Xylopolis w Wasilkowie koło Białegostoku stanowi kluczowy projekt dla regionu, pełniąc funkcję nowoczesnego ośrodka kultury i edukacji, który ma na celu integrację lokalnej społeczności oraz promocję dziedzictwa i wartości Podlasia. Jego serce stanowi czterokondygnacyjny pawilon, który na parterze oferuje różnorodne przestrzenie edukacyjne i rekreacyjne, w tym warsztaty, ekspozycje, strefy gastronomiczne, sklep i plac zabaw.

Wnętrze pawilonu zaprojektowano tak, aby zachęcać do płynnego przenikania się aktywności wewnętrznych z przestrzenią zewnętrzną, umożliwiając rozszerzenie programu kulturalnego na otaczające go ogrody. Wyższe kondygnacje dedykowane są naukowym i artystycznym przedsięwzięciom, w tym sali dedykowanej wielkoformatowemu obrazowi Leona Tarasewicza oraz przestrzeniom dla spektakli, wykładów i edukacji ekologicznej.

Zewnętrzne otoczenie pawilonu, zaprojektowane przez pracownię WXCA, stanowi integralną część doświadczenia Xylopolis, z ogrodami tematycznymi, parkiem sztuki, amfiteatrem, tężnią solankową i wieżą widokową na tradycyjną podlaską architekturę drewnianą. Te przestrzenie nie tylko sprzyjają rekreacji, ale także wzbogacają ofertę edukacyjną i kulturalną, tworząc atrakcyjne miejsce zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.

Centrum Xylopolis będzie nie tylko miejscem promocji sztuki i nauki o drewnie, ale także przestrzenią na wystawy, konferencje i warsztaty. Jako publiczna instytucja kulturalna, ma za zadanie wzmocnić regionalną tożsamość oraz przyciągnąć uwagę zarówno krajowych, jak i międzynarodowych gości. Realizacja projektu zaplanowana jest na koniec 2027 roku, co stanowi ważny krok w rozwoju kulturalnym i edukacyjnym Podlasia.

Zespół WXCA: Szczepan Wroński, Marta Sękulska-Wrońska, Michał Czerwiński,  Anna Dobek-Lenczewska, Paulina Kucharska, Michał Kalinowski, Elżbieta Leoniewska, Jakub Matela, Jakub Kołomański, Maciej Sachse, Ewelina Szeląg, Paweł Wolanin, Klaudia Gołaszewska, Michał Sokołowski