Buk pospolity nazywany też bukiem zwyczajnym to jedno z najpiękniejszych drzew liściastych, które można podziwiać w polskich lasach. Jesienią zachwyca mocno przebarwiającymi się kolorami liści, a wiosną intensywnymi barwami zieleni. Jak uprawiać buk i co warto o nim wiedzieć?

Jak długo żyje buk?

Jednym z pierwszych pytań dotyczących tego drzewa, jest jak długo żyje buk pospolity? Gatunek ten, przy sprzyjającej glebie i dobrych warunkach pogodowych jest w stanie przetrwać nawet 300 lat, dlatego ci, którzy chcą mieć go w obrębie swojego ogrodu muszą zdawać sobie sprawę z tego, że sadzą drzewo przynajmniej na kilka pokoleń! Jest to tym ciekawsze, że wielu z nas coraz bardziej ceni możliwość opowiedzenia wnukom historii drzewa, zaczynając ją np. od „ten buk posadził jeszcze wasz pradziadek…”.

Jak szybko rośnie buk pospolity?

Fagus sylvatica L czyli właśnie buk zwyczajny, jest w stanie rosnąć w tempie nawet 5 metrów w ciągu 10 lat, co rocznie daje około pół metra wysokości. Należy do drzew szybkorosnących nie tylko w górę, ale i na szerokość – a ta po 10 latach może osiągać nawet 2 metry. Tym samym, uprawiając drzewo na terenie własnego ogrodu, pamiętajmy jak szybko rośnie taki buk pospolity i zadbajmy, by umiejscowić go w którymś z rogów działki. To pozwoli zapewnić drzewu odpowiednią ilość miejsca i jednocześnie nie zmniejszy nam powierzchni użytkowej działki, gdy buk zacznie się intensywnie rozrastać.

Gdzie sadzić buki?

Z racji na wielkość buków i ich świetne przyjmowanie się w polskich warunkach, sadzi się je najczęściej w lasach, parkach (roślina ozdobna), ale i w większych, przydomowych ogrodach. Buk nie nada się do posadzenia na działce o małej powierzchni, ponieważ zbyt szybko ją zakryje, odcinając jednocześnie możliwość jej innego zagospodarowania. Jeśli w ogrodzie – to takim, w którym naprawdę jest dużo przestrzeni.

  • Sadzimy na glebach zasadowych, ale i mocno kwaśnych – gatunek jest pod tym względem wyjątkowo tolerancyjny
  • Stanowiska słoneczne lub półcieniste. W cieniu też drzewo się utrzyma, ale kolorystycznie nie będzie tak efektowne, jak w miejscach dobrze doświetlonych.
  • Najlepszym miejscem dla buka będzie to, w którym panuje dość wysoka wilgotność powietrza

Odpowiadając na pytanie gdzie sadzić buki, zwracajmy też uwagę na to kiedy je sadzić i jaką dokładnie umieszczamy w glebie odmianę. Tych ich przynajmniej kilka i choć większość sadzi się od marca do listopada, wyłącznie w niezamarzniętym podłożu, to warto upewnić się czy czas, jaki wybieramy, pasuje do potrzeb danej odmiany.

Kiedy można przycinać buki?

W warunkach uprawy leśnej czy parkowej rzadko się buki przycina, ale nie znaczy to, że nie można tego robić. Wręcz przeciwnie. Buk pospolity doskonale znosi cięcie, pod warunkiem, że martwe, suche lub uszkodzone gałęzie będziemy usuwać między listopadem, a lutym. Okres ten jest najlepszy do cięcia buków. Dodatkowo, przy grubszych konarach należy stosować smarowanie ran specjalną farbą emulsyjną z dodatkiem preparatów grzybobójczych. Środki te ochronią wnętrze drzewa przed dostaniem się do niego przez ranę grzybów i bakterii.

Buk pospolity purple fountain

Ta dekoracyjna odmiana buka cechuje się niepowtarzalną formą, która łączy w sobie efekt kaskadowej fontanny i mocno pnącej się ku górze kolumny. Kwiaty jakie ma buk pospolity purple fountain są w kolorze czerwieni, fioletu i różu tworzą niezwykłe wrażenie i przyciągają oko, dlatego ta odmiana jest uważana za jedną z najbardziej dekoracyjnych. Sadzonki ok 60-80 cm to koszt około 90 zł za sztukę.

Buk pospolity purpurea pendula

Jedno z najwolniej rosnących drzew należących do tego gatunku. Buk pospolity purpurea pendula ma maksymalnie kilka metrów wysokości i cechuje się przepiękną, parasolowatą koroną o efektownych, ciemnoczerwonych liściach. Odmiana ta kwitnie już w kwietniu i na początku maja, stając się wspaniałą ozdobą ogrodów, w których w tym czasie wciąż jeszcze dominuje kolor zielony. Sadzonki ok 150 cm wzrostu można kupić za ok. 120 zł.

Buk pospolity dawyck gold

Żółtozielona odmiana, jaką jest buk pospolity dawyck gold uważana jest za biologów za jedną z najbardziej wartościowych. Szybkorosnąca, kolumnowa, wyselekcjonowana w renomowanym, holenderskim arboretum. Idealna do przydomowych ogrodów, parków i na szpalery. Sadzonki 40-50 cm kosztują w sklepach niecałe 70 zł.

Buk pospolity dawyck Purple

Odmiana buk pospolity dawyck Purple robi wrażenie swoją wąską, zwartą, kolumnową posturą i stożkowatą koroną, ale jej największą ozdobą są ciemnoczerwone, wpadające w fiolet liście. Zdecydowanie odróżnia się od innych drzew, stanowiąc ozdobę ogrodu i parku. Kwiatostan w kolorze królewskiej purpury potrafi w szczytowym okresie kwitnienia zachwycić intensywnością barwy. Doskonale rośnie w grupach i jest odmianą szczególnie polecaną na szpalery. Za około trzydziestocentymetrową sadzonką tej niezwykłej odmiany zapłacimy niecałe 70 zł.

Buk pospolity żywopłot – warto?

W ostatnich latach bardzo często to efektowne drzewo wybiera się jako roślinę na okalające działki żywopłoty. Buk pospolity na żywopłot to:

  • Możliwość uzyskania bardzo wysokiego żywopłotu, który skutecznie zasłoni działkę i to, co się na niej znajduje
  • Zwarta, nieprzepuszczalna ściana zieleni
  • Opcja dowolnego przycinania drzew tak, by nie rozrastały się na dużą szerokość i utrzymywały dokładnie taką wysokość, jakiej oczekujemy
  • Szybki wzrost – już po około roku będziemy mieć do dyspozycji półmetrowy żywopłot!
  • Wysoka mrozoodporność ciągu żywopłotowego
  • Doskonałe filtrowanie powietrza wokół działki – buki świetnie wychwytują z niego pyły i zanieczyszczenia, dlatego dobrze sprawdzają się wsadzane przy intensywnie eksploatowanych drogach

Minusem żywopłotu z buka jest to, że po jesieni zrzuca liście, więc w czasie zimy nie będzie stanowił bariery dla oka. Ogród ozdobi jedynie od wiosny do późnej jesieni.