Na mapie warszawskiego Starego Miasta szykuje się wyjątkowa architektoniczna i kulturowa metamorfoza. Jeden z najmniejszych budynków w stolicy – zaledwie 12-metrowy pawilon przy ul. Długiej 1 – przechodzi właśnie proces rewitalizacji. Niepozorny obiekt, którego powierzchnia użytkowa wynosi zaledwie 9 m², już wkrótce stanie się galerią sztuki sakralnej. Za projekt odpowiada znany warszawski architekt Jacek Tryc, a inicjatorem przedsięwzięcia jest Klasztor Paulinów.
Od kiosku do przestrzeni dialogu
Historia budynku sięga 1843 roku, kiedy to Karol Banasch wybudował go jako kiosk z artykułami tytoniowymi. Z czasem miejsce to stało się punktem sprzedaży prasy i papierosów, a jego obecność wpisywała się w rytm codziennego życia mieszkańców Starego Miasta. Choć obiekt ucierpiał w czasie Powstania Warszawskiego, zdołał przetrwać i przez dziesięciolecia zachował swój charakterystyczny, niewielki format.
W ostatnich latach pawilon popadł jednak w ruinę – zniszczone drzwi i okna, odpadający tynk i zaniedbana elewacja stały się symbolem zapomnienia. Dziś, dzięki zaangażowaniu o. Krzysztofa Wendlika, przeora klasztoru Paulinów, nad budynkiem pojawiła się realna szansa na nowy początek – z poszanowaniem przeszłości i nowym spojrzeniem na funkcję miejskiej architektury.
Galeria sztuki sakralnej w skali mikro
Nowa funkcja obiektu nie jest przypadkowa. Jak podkreślają inicjatorzy, będzie to miejsce prezentacji współczesnej sztuki sakralnej, przestrzeń spotkań ducha z formą, kontemplacji z estetyką. W zaledwie kilku metrach kwadratowych powstanie kameralna galeria, która – mimo mikroskali – ma ambicję stać się punktem odniesienia na kulturalnej mapie Warszawy.
Galeria przy ul. Długiej 1 ma być nie tylko hołdem dla historii, ale przede wszystkim przestrzenią dialogu między sztuką a duchowością. To architektura małego formatu i wielkiego znaczenia — mówi o projekcie architekt.
Szacunek do detalu i ducha miejsca
Projekt renowacji powstaje we współpracy z konserwatorem zabytków Pawłem Sobczyńskim i jest konsultowany z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Celem jest przywrócenie oryginalnych detali elewacyjnych, odtworzenie wejścia od strony ul. Długiej, a także zachowanie autentycznego charakteru budynku. Pierwsze wizualizacje pokazują, jak subtelnie można połączyć historię z nowoczesną funkcją użytkową.
Projektowanie tak niewielkiego, ale symbolicznie ważnego obiektu to dla mnie ciekawe wyzwanie – każdy detal będzie tu miał duże znaczenie. Chcemy przywrócić temu miejscu jego dawną godność, ale też otworzyć je na nowe życie – dodaje architekt.
Nowe życie starego kiosku
Renowacja ruszy jeszcze w 2025 roku i będzie nie tylko architektoniczną rewaloryzacją zapomnianego budynku, ale także gestem symbolicznym – zwróceniem uwagi na wartość drobnej architektury miejskiej, która może pełnić istotną funkcję kulturotwórczą.
Mały pawilon przy ul. Długiej 1, dotychczas ledwie zauważany, ma szansę stać się przestrzenią sztuki, refleksji i spotkania – miejscem, które pokazuje, że nawet w najmniejszym formacie może kryć się wielka wartość.
Fot. i oprac. na podst.: mat. prasowy Jacek Tryc Wnętrza.
